Pieniądze wycofywane z instrumentów zwrotnych utworzonych w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013 w dalszym ciągu będą pracowały na rozwój regionu. Przedsiębiorcy i samorządy nadal mają do dyspozycji 890 mln zł. Kapitałem tym zarządza od kilku dni Wielkopolski Fundusz Rozwoju.
W poprzedniej perspektywie Wielkopolska zainwestowała w ramach WRPO ponad 196 mln euro w instrumenty zwrotne. 120,8 mln euro zasiliło Fundusz Powierniczy JEREMIE, a 75,3 mln euro Fundusz Powierniczy JESSICA. – Byliśmy pierwszym regionem w Europie, który rozpoczął wdrażanie Inicjatywy JESSICA, podpisując umowę z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym – przypomina Hubert Zobel, dyrektor Departamentu Wdrażania Programu Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego.
W ramach obu inicjatyw nasz region wypracował pionierskie rozwiązania i odnotował duży sukces. Bank Gospodarstwa Krajowego, jako menedżer Funduszu Powierniczego JEREMIE Województwa Wielkopolskiego, podpisał 77 umów operacyjnych z pośrednikami finansowymi na łączną wartość 328,7 mln euro, co stanowi 272% alokacji. Pośrednicy zawarli z kolei z przedsiębiorcami ponad 9,8 tys. umów dotyczących pożyczek i poręczeń na łączną wartość ponad 313,3 mln euro. W ramach inicjatywy JESSICA podpisano 41 umów inwestycyjnych o wartości 82,3 mln euro. Wsparcie z obu inicjatyw stanowiło potężną dźwignię finansową, uruchomiając dodatkowe środki prywatne w realizację przedsięwzięć rozwojowych w naszym województwie.
Co najważniejsze – są to środki odnawialne, które po wykorzystaniu ponownie mogą być inwestowane w kolejne przedsięwzięcia. 890 mln zł z instrumentów finansowych JEREMIE i JESSICA z perspektywy finansowej 2007-2013 już jako pieniądze samorządowe nadal będzie służyć rozwojowi Wielkopolski. 17 marca 2017 r. Zarząd Województwa Wielkopolskiego powierzył zarządzanie środkami finansowymi pochodzącymi z instrumentów finansowych WRPO 2007-2013 Wielkopolskiemu Funduszowi Rozwoju Sp. z o.o. (WFR).
– Chcemy, aby proces przejścia ze środków unijnych na samorządowe przebiegał płynnie. W zakresie zarządzania tymi pieniędzmi przejęliśmy zadania od Europejskiego Banku Inwestycyjnego (JESSICA) oraz od Banku Gospodarstwa Krajowego (JEREMIE), wobec czego od początku kwietnia staliśmy się stroną umów z pośrednikami finansowymi. Od tego czasu przyjmujemy od nich spłaty, które będą wykorzystywane na udzielanie dalszego wsparcia samorządom i przedsiębiorcom. Będzie to proces długotrwały, zwłaszcza w przypadku inicjatywy JESSICA, w ramach której umowy o pożyczkę były zawierane nawet na 20 lat – mówi Łukasz Walczyna, prezes WFR.
Wielkopolski Fundusz Rozwoju kontynuuje zatem realizację obu inicjatyw, a jednocześnie przygotowuje się do wprowadzenia na rynek nowych produktów, które będą dystrybuowane również przy współpracy z pośrednikami finansowymi. – Będą to dwie grupy produktów. Na poziomie całego regionu chcemy stworzyć komplementarne w stosunku do WRPO 2014-2020 wsparcie m.in. dla start-upów oraz na projekty proeksportowe firm. W tych obszarach wciąż jest identyfikowana luka finansowa – mówi Łukasz Walczyna. – Druga grupa produktów będzie się koncentrować na szytym na miarę potrzeb lokalnych wsparciu dla samorządów i przedsiębiorców działających na ich terenie, które w Wielkopolsce gorzej wypadają pod względem wskaźników gospodarczych. Analiza danych na poziomie powiatów pozwala stwierdzić, które części województwa wolniej się rozwijają bądź są dotknięte określonymi dysfunkcjami.
Celem jest wyrównanie różnic wewnątrz regionu poprzez pobudzenie aktywności prorozwojowych obszarów gorzej rozwiniętych. Łukasz Walczyna prognozuje, że nowe produkty, w pierwszej kolejności te skierowane do przedsiębiorców, pojawią się na rynku na początku 2018 r. – Najpierw musimy wiedzieć, jak dokładnie będą wyglądały instrumenty stworzone w ramach JEREMIE 2 i JESSICA 2 oraz programów krajowych. Naszym celem jest, aby przygotowane przez nas produkty były komplementarne oraz uzupełniały ofertę przygotowaną w ramach tych instrumentów. Niewykluczone jest również, że obok już dobrze rozpoznawalnych na rynku instrumentów dłużnych pojawią się produkty kapitałowe, typu seed capital, venture capital czy mezzanine. Kolejnym krokiem jest wybór pośredników finansowych w drodze zamówienia publicznego. Procedura może potrwać do końca roku – dodaje prezes WFR.
WFR, dysponując kapitałem 890 mln zł, stał się trzecim, po budżecie Województwa Wielkopolskiego i Wielkopolskim Regionalnym Programie Operacyjnym 2014-2020, podmiotem kreującym spójny i zrównoważony rozwój naszego regionu.
Hubert Zobel, dyrektor Departamentu Wdrażania Programu Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu:
Umowy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (jako menedżerem Funduszu Powierniczego JESSICA Województwa Wielkopolskiego) oraz Bankiem Gospodarstwa Krajowego (jako menedżerem Funduszu Powierniczego JEREMIE Województwa Wielkopolskiego) wygasły 31 marca tego roku. W roli menedżerów funduszy obie instytucje zastąpił Wielkopolski Fundusz Rozwoju Sp. z o.o. Do niego trafiły wycofane z obu instytucji środki.
Ponieważ część pieniędzy z tych dwóch inicjatyw jest wciąż w obrocie, WFR będzie zamykał te portfele i stopniowo uruchamiał nowe produkty. Zgodnie z przyjętą Strategią Inwestycyjną, WFR może działać dość szeroko w kwestii rozwoju gospodarczego regionu Wielkopolski. Może na przykład udzielać celowanego wsparcia zwrotnego w powiatach o wysokiej stopie bezrobocia czy niskim wskaźniku przedsiębiorczości. Wsparcie może zostać skierowane do szerokiego grona beneficjentów, w tym przedsiębiorców, samorządów. Będą to produkty komplementarne do finansowania dostępnego w województwie w ramach perspektywy finansowej na lata 2014-2020 (JEREMIE 2, JESSICA 2), by nie tworzyć instrumentów konkurencyjnych względem siebie, lecz uzupełniające się.
Jerzy Gontarz