Największe osiągnięcia muzyczne w historii były możliwe wtedy, kiedy spotkały się trzy siły: światła władza, fundusze i utalentowani artyści. Każdy z tych czynników odnalazł się w Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu. Przy wydatnym wsparciu środków unijnych skrzydło „B” uczelni, na czele z zabytkową aulą, przeszło spektakularną metamorfozę i dziś jest dostępne dla wszystkich mieszkańców Poznania.
To nie pierwszy raz, kiedy uczelnia korzysta z zewnętrznych środków na modernizację infrastruktury, zakup instrumentarium czy środków nauczania. Poprawa warunków kształcenia poprzez unowocześnianie powierzchni dydaktycznej jest tam bowiem priorytetem. Dzięki temu możliwe jest utrzymanie wysokiego poziomu kształcenia, działalności kulturalnej i artystycznej.
Już w pierwszym programie regionalnym na lata 2004-2006 Akademia przeprowadziła bardzo duży projekt budowy sali koncertowej, który dofinansowano kwotą niemal 20 mln zł. Warto dodać, że w stolicy Wielkopolski były to jedne z pierwszych środków unijnych wykorzystanych przez uczelnię wyższą. Od tego czasu dotacje pozyskiwano regularnie. Umożliwiły remont zabytkowych budynków i wnętrz, zakup instrumentów, upowszechnienie kultury i wiele innych działań.
Rewitalizacyjne wyzwania
We wtorek, 21 maja 2024 roku, uroczyście zakończono kolejną inwestycję, w której wielką rolę odegrały Fundusze Europejskie. Dotyczyła rewitalizacji zabytkowej Auli im. Stefana Stuligrosza.
- Projekty rewitalizacyjne mają w naszym regionie status szczególny – mówił w trakcie wydarzenia Marek Woźniak, marszałek województwa wielkopolskiego. - Najczęściej dotyczą centrów miast lub ich zdegradowanych kwartałów – to one są najbardziej widoczne, a efekty modernizacji są tam najbardziej spektakularne. Nie zapominamy również o obiektach zabytkowych i cennych historycznie. Tutaj proces rewitalizacji był trudny. Ze względów niezależnych od nas kilkukrotnie musieliśmy przekładać rozpoczęcie i zakończenie inwestycji. Znakomita współpraca samorządu, władz uczelni, wykonawców oraz konserwatora zabytków sprawiła jednak, że możemy dziś świętować – dodał.
Projekt zrealizowano w jednym z segmentów zabytkowego budynku Akademii oraz jego wewnętrznym dziedzińcu. Powstał on na początku XX wieku jako dom ewangelickiej gminy wyznaniowej, a w 1947 roku został przekazany na potrzeby dzisiejszej uczelni.
Przeszło 40 lat później trafił do rejestru zabytków. Poważnym problemem gmachu była jego niedostępność dla osób starszych i z niepełnosprawnościami, do której przyczyniał się m.in. brak wind. W wyniku przeprowadzonych prac, segment został przebudowany, głównie celem zniwelowania występujących barier architektonicznych. Zmodernizowano strefę wejściową i fragmenty głównej klatki schodowej, zamontowano windę i toalety przystosowane do potrzeb osób starszych i z niepełnosprawnościami. Wymieniono również stolarkę okienną i drzwiową, docieplono ściany zewnętrzne i dach. Na dziedzińcu odnowiono nawierzchnię i zamontowano elementy małej architektury.
Wspólny sukces
Szczególne znaczenie miały prace wykonane na drugim piętrze, w Auli im. Stefana Stuligrosza. Przywrócono tam dawne, bogate dekoracje ścienne i sufitowe, wymieniono posadzkę, oświetlenie oraz elementy stolarskie i ślusarskie. Dodatkowo salę wyposażono w nowoczesne instalacje nagłośnienia i wideo oraz systemy oświetlania i zaciemniania. Zamontowano również częściowo składaną widownię, która umożliwia tworzenie różnych aranżacji w zależności od potrzeb. W zabytkowej auli zainstalowano też pętlę indukcyjną, która pomaga w odbiorze koncertów osobom niedosłyszącym.
- Jestem szczęśliwa, że projekt dobiegł końca. Mimo wielu problemów osiągnęliśmy sukces i mamy piękną salę. Zawdzięczamy to wspólnemu wysiłkowi, ciężkiej pracy, życzliwości i zaangażowaniu. Aula wróciła do czasów świetności i możemy organizować tutaj wspaniałe koncerty dla mieszkańców Poznania i naszych gości – mówiła podczas uroczystości prof. dr hab. Hanna Kostrzewska, rektor akademii.
Całkowity koszt projektu „Przebudowa i remont zabytkowego budynku Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu” wyniósł ponad 16 mln zł, z czego przeszło 7,8 mln zł pochodziło z dotacji w ramach WRPO 2014-2020.
Wyjątkowe organy
Projekt rewitalizacyjny finansowany z Funduszy Europejskich (WRPO 2014-2020) był realizowany w powiązaniu z innym projektem na zakup nowego instrumentarium, dotowanym ze środków europejskich Programu Infrastruktura i Środowisko. Dzięki pieniądzom Akademia kupiła nowe, ważące około 6 ton organy piszczałkowe.
- To nieodłączny element wyposażenia każdej profesjonalnej sali koncertowej – mówił prof. dr hab. Sławomir Kamiński, prorektor ds. artystycznych, naukowych i kontaktów międzynarodowych. - Cechuje je wielkość – to największy ze wszystkich instrumentów, potęga i bogactwo brzmienia oraz… wysokie koszty zakupu, montażu i utrzymania. Nasze organy zostały skonstruowane na wzór tych budowanych przez znamienitego organmistrza Tobiasa Heinricha Gotfrieda Trosta. Jego konstrukcje były bardzo cenione przez ówczesnych muzyków, a grał na nich sam Jan Sebastian Bach. Instrument wykonano z najwyższej jakości materiałów. Klawisze diatoniczne pokryte są okładziną z kości renifera, chromatyczne są zaś z hebanu – opowiadał.
Projekt umożliwił też zakup ponad 60 zestawów wyposażenia i instrumentów, w tym m.in.: organy o brzmieniu barokowym, fortepiany koncertowe firmy Steinway & Sons, instrumentarium historyczne (klawesyny, wirginał, pozytywy organowe), wyposażenie sceniczne (oświetlenie, nagłośnienie, system transmisji TV). Całkowity koszt dofinansowanego w ramach POIiŚ projektu wyniósł przeszło 10 mln zł.
Władze Akademii już teraz zapraszają na Scenę Letniej Akademii – cykl koncertów, które będą się odbywały w każdą środę lipca. To niepowtarzalna okazja do zobaczenia, jak niezwykłą metamorfozę przeszła aula oraz do posłuchania nowych instrumentów na żywo.
Dominik Wójcik