Ekologicznie i komfortowo – tak już wkrótce będzie się jeździło po Gnieźnie, Koninie i Lesznie. Rowerem lub nowoczesnym miejskim autobusem – niezależnie od środka transportu, poruszanie się po tych wielkopolskich miastach będzie przyjemniejsze dla mieszkańców i lepsze dla środowiska. To dzięki dotacjom z WRPO 2014+ wspierającym proekologiczną i niskoemisyjną mobilność miejską.
Czy to ósma rano, czy popołudniowe godziny powrotów z pracy – w Gnieźnie, Koninie i Lesznie sytuacja wygląda podobnie. Poruszanie się po mieście w godzinach szczytu nie należy do przyjemności. Wszystkie trzy miasta nie są wielkie, lecz na tyle duże by, ich mieszkańcy wiedzieli, co to korki, hałas i smog. To minusy życia w mieście, z którymi ich włodarze – przy finansowym wsparciu funduszy unijnych – próbują walczyć.
Podróż za jeden …oddech
W młodzieżowym filmie sprzed lat podróżowało się po Polsce za jeden uśmiech. Teraz do śmiechu jest mało komu – zwłaszcza, gdy codziennie trzeba się przedzierać do pracy i z pracy zakorkowanymi ulicami. Takie problemy ma większość europejskich miast. Dlatego Unia Europejska od lat promuje zrównoważony transport miejski, który ogranicza emisję zanieczyszczeń, hałasu i jest energooszczędny. Strategię niskoemisyjne i transport zbiorowy wspiera się w naszym regionie takim instrumentem jest Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny. W obecnej perspektywie budżetowej – na lata 2014-2020 – te cele uwzględnia III Oś Priorytetowa Energia. W ramach poddziałania 3.3.1 „Inwestycje w obszarze transportu miejskiego” , ponad 40 mln zł, otrzymały Gniezno, Konin i Leszno.
Gniezno: autobus zamiast auta
Pierwsza stolica Polski przoduje też w innych dziedzinach – choćby w liczbie samochodów na głowę mieszkańca. W 70 tysięcznym Gnieźnie jest zarejestrowanych około 50 tys. samochodów osobowych. Kto kiedykolwiek wjeżdżał do Gniezna od strony Poznania ten dobrze zna widok – komis samochodowy przy komisie. Dlatego władzom miasta zależy, by przekonać mieszkańców że warto zostawić kluczyki w domu i wybrać transport miejski. – W 2016 r., został wdrożony nowy układ komunikacyjny – mówi prezes MPK Gniezno Piotr Stasiak. – Zwiększyliśmy o 7% pracę przewozową na mieście. Do tej pory spadała liczba pasażerów i sprzedanych biletów, a od tego momentu ten trend się zatrzymał. Równo po roku nowego systemu jest wzrost, a to rzadkie zjawisko w Polsce, nam to się udało – mamy 2% wzrost sprzedaży biletów.
Miasto zachęca do wybierania transportu zbiorowego na wiele sposobów – między innymi wakacyjną akcją. W tym roku już po raz drugi od 1 lipca do 31 sierpnia można było w sobotę i niedzielę jeździć miejskimi autobusami za darmo. A podróżowanie po mieście już wkrótce będzie bardziej komfortowe – w ramach projektu współfinansowanego z WRPO 2014+ „Budowa systemu integrującego transport publiczny Miasta Gniezna z gminami ościennymi” miasto zakupi m.in. 12 nowoczesnych i niskoemisyjnych autobusów. To oznacza, że zmieni się niemal 40% taboru, uruchamianego w każdy dzień roboczy, który teraz wozi mieszkańców. Autobusy będą nowoczesne, estetyczne i wygodne w środku, ale też niskopodłogowe, przystosowane dla osób z niepełnosprawnością ruchową. Zamykanie drzwi będzie poprzedzone sygnałem dźwiękowym i świetlnym (informacja dla osób niewidomych i niesłyszących). I co ważne dla środowiska: czystość spalin spełnia wymagania normy EURO 6. Druga część inwestycji to działania skierowane na przebudowę zaplecza technicznego.
– Będziemy część warsztatu wyburzać, a na to miejsce stawiać myjnię portalową. To ważna zmiana, bo dzięki temu autobusy będą mogły być myte w sposób ekologiczny codziennie, po zakończeniu pracy. Teraz trzeba to robić ręcznie – mówi Piotr Stasiak. – Zmieni się też infrastruktura warsztatowa, żeby naprawa i obsługa taboru była wykonywana szybciej – dodaje.
Ważną częścią przedsięwzięcia jest też technologia Mobilnej Karty Miejskiej z nowym schematem świadczenia usług. System umożliwi komunikację z pasażerami, sprzedaż biletów. Za pośrednictwem strony internetowej lub aplikacji na telefon, będzie można kupić bilet czy otrzymać wiadomość o kończącym się terminie jego ważności. Realizacja gnieźnieńskiego projektu przyniesie korzyści wszystkim – pasażerom, miastu i środowisku. Pasażerowie pojadą wygodniej, miasto zmniejszy wydatki na utrzymanie infrastruktury transportowej, a natężenie ruchu i wskaźniki emisji zanieczyszczeń spadną. Inwestycja – która w sumie będzie kosztować blisko 17 mln zł, z czego 11,5 mln zł to dofinansowanie z WRPO – zwróci się więc z nawiązką.
Konin: dwa kółka zamiast koni mechanicznych
Miasto, które w herbie ma konia – od koni się odwraca, ale tylko tych mechanicznych. W konińskim projekcie „Stworzenie zintegrowanego systemu komunikacji publicznej na terenie K OSI” samochody osobowe nie są traktowane priorytetowo. Przeciwnie, celem projektu jest rozwijanie komunikacji zbiorowej i rowerowej. Konin, lider projektu – chce wraz z pobliskimi gminami: Goliną, Ślesinem, Kazimierzem Biskupim, Kramskiem, Krzymowem, Rzgowem i Starym Miastem stworzyć jeden zwarty organizm, po którym będzie można szybko, bezpiecznie i komfortowo poruszać się autobusami i rowerami. W ramach projektu, którego koszt to blisko 30 mln zł, w tym 19 mln zł z puli WRPO 2014+ – zakupionych zostanie 8 niskoemisyjnych autobusów. Dla ułatwienia podróżowania wprowadzony zostanie wspólny bilet MZK i PKS. Zmieni się też rozkład jazdy – tak by wyjść naprzeciw oczekiwaniom pasażerów. Ale miasto i okolice czeka przede wszystkim rewolucja rowerowa. Uruchomiona zostanie wypożyczalnia rowerów miejskich. Mieszkańcy będą mieli do dyspozycji aż 100 rowerów, a ich siatkę stworzy 11 stacji rowerowych na terenie miasta. Dla rowerzystów zmienią się też przystanki autobusowe – w punkty typu bike&ride. Na przystanku będzie można zostawić bezpiecznie rower i przesiąść się w autobus. Pojawią się też nowe ścieżki rowerowe – blisko 8,5 kilometra w Koninie i niemal 24 km w pobliskich gminach.
Leszno: prąd zamiast spalin
W Lesznie inwestycja skupi się na odnowieniu taboru komunikacji miejskiej. Miasto zakupi 8 autobusów elektrycznych W każdym będzie mogło pojechać 70 osób, a podróż będzie cicha, ekonomiczna i bezemisyjna. Największą zaletą autobusów z napędem elektrycznym jest brak emisji zanieczyszczeń w miejscu, gdzie się poruszają i niska emisja hałasu. Wprowadzenie do eksploatacji autobusów elektrycznych pozytywnie odczują zwłaszcza mieszkańcy centrum Leszna, gdzie ruch, hałas i smog jest największy.
– Co roku w Lesznie zwiększa się ruch pojazdów samochodowych oraz liczba ich użytkowników – mówi Małgorzata Łakomy, kierownik Biura Projektów Współfinansowanych z Urzędu Miasta Leszna. – Dlatego konieczne jest podjęcie działań mających na celu zwiększenie liczby pasażerów komunikacji publicznej oraz świadomości społecznej na temat ochrony środowisk – dodaje. Nowoczesne i komfortowe autobusy powinny zachęcić mieszkańców do zmiany komunikacyjnych nawyków. W ramach projektu – którego koszt to ponad 20 mln zł, z czego blisko 14 mln zł to dofinansowanie z WRPO 2014+ – zostanie też wybudowana i zmodernizowana zajezdnia autobusowa i infrastruktura na pętlach.
Komunikacyjne oblicze Gniezna, Konina i Leszna w najbliższej przyszłości zmieni się diametralnie. Ale zmienić musi się też świadomość mieszkańców – że ich codzienne wybory, czym dostać się do pracy, szkoły czy sklepu – w dużej mierze decydują o jakości życia w mieście i czystości powietrza, którym oddychają. Dlatego wszystkie trzy projekty, oprócz twardych inwestycji, zawierają też działania edukacyjne i promujące zrównoważony transport miejski.
Monika Wierżyńska