Znacznie więcej niż ludzki gest

Nowoczesne systemy opieki zakładają udzielanie pomocy osobom niesamodzielnym w miejscu ich zamieszkania. To skuteczna alternatywa dla tradycyjnych domów opieki. Na kompleksowe usługi liczyć mogą m.in. mieszkańcy Obornik, Wągrowca, Ryczywołu, Liskowa i Wielenia.

Nie jest tajemnicą, że w Polsce kuleje system opieki nad osobami zależnymi. I choć wiele w tej materii w ostatnich latach się zmienia, to cały czas potrzeby są ogromne, zwłaszcza w kontekście starzejącego się społeczeństwa. Ryzyko niesamodzielności wzrasta bowiem wraz z wiekiem, osiągając najwyższe współczynniki w tzw. późnej starości. Według szacunków Głównego Urzędu Statystycznego, już dziś w Polsce co siódmy z nas jest w wieku 65+, a za czterdzieści lat w tym wieku będzie już co trzecia osoba. Co więcej, w 2035 r. liczba osób mających 90 lat osiągnie ponad 387 tys. Dlatego tak ważne jest, aby osoby zależne jak najdłużej funkcjonowały we własnym środowisku, które znają i wśród ludzi, których kochają. Stąd niezbędne jest tworzenie systemu usług społecznych, zdrowotnych i opiekuńczych. W Wielkopolsce znaleźć można wiele przykładów udanych inwestycji w tym zakresie, które są realizowane przy wsparciu WRPO 2014+.

Wsparcie na miarę potrzeb

Usługi społeczne świadczone są m.in. w gminie Oborniki, gdzie od kilku lat aktywnie działa Stowarzyszenie Wspólnota Wolontariuszy Hospicyjnych „Ludzki Gest” im. Jana Pawła II.

– Od początku działalności zajmujemy się wsparciem osób niesamodzielnych i niepełnosprawnych pozostających w domach oraz pomocą ich rodzinom. Kiedy pojawiła się szansa na pozyskanie unijnych środków na prowadzenie usług opiekuńczych, skorzystaliśmy z niej – mówi Joanna Kuźniak ze Stowarzyszenia Wspólnota Wolontariuszy Hospicyjnych „Ludzki Gest” im. Jana Pawła II.

W ramach przedsięwzięcia zaplanowano szeroką ofertę pomocy. Podopieczni stowarzyszenia korzystać mogą z usług opiekuńczych, pielęgniarskich, rehabilitacyjnych i asystenckich. Do ich dyspozycji jest zespół specjalistów: psycholog, terapeuta, pedagog, logopeda.

– W obowiązującym systemie służby zdrowia, pacjenci wymagający długoterminowej opieki, są wypisywani ze szpitala. Stają się uzależnieni od pomocy najbliższych. Taka sytuacja często przewraca dotychczasowe życie rodzinne do góry nogami. Krewni muszą się przeorganizować, czasem jednak nie mogą tego zrobić ze względu na obowiązki zawodowe. Nasza pomoc ma być dla nich wsparciem – mówi Joanna Kuźniak. – Projekt cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem. Szczególnie dotyczy to rehabilitacji. Oprócz wsparcia profesjonalnych fizjoterapeutów, staramy się także motywować osoby niesamodzielne do samorehabilitacji i edukować je w tym zakresie – dodaje.

Ważną częścią projektu jest też pomoc skierowana do opiekunów. Niestety, jest to zapomniana przez system grupa, która poświęcając swój czas, angażuje i troszczy się o innych. Choć sami niosą pomoc, to paradoksalnie oni także bardzo potrzebują wsparcia. Dawanie siebie innym jest bardzo cenne i szlachetne, ale też bardzo wyczerpujące. Dlatego tak ważne jest by do nich kierować pomoc, która choć na chwilę pozwoli ich odciążyć w obowiązkach. Opiekunowie korzystają ze szkoleń, w trakcie których poznają metody i procedury opieki nad osobą niesamodzielną. Dowiadują się też jak odpowiednio komunikować się z chorymi, budować relacje, rozwiązywać konflikty oraz jak zarządzać własnymi emocjami. Elementem wsparcia jest także pomoc psychologiczna i wymiana doświadczeń z innymi. Dodatkowo korzystać mogą z poradnictwa prawnego i wypożyczalni sprzętu rehabilitacyjnego.

Łącznie wsparciem opiekuńczym objętych będzie 115 mieszkańców z gmin: Oborniki, Wągrowiec, Ryczywół oraz stu opiekunów. Projekt oferuje też możliwość skorzystania z mieszkania wspomaganego. Jest to forma pomocy przygotowująca lokatora takiego mieszkania do prowadzenia samodzielnego życia - pod czujnym okiem opiekuna, lub zapewniająca warunki samodzielnego funkcjonowania w środowisku, w integracji z lokalną społecznością. Z tej formy wsparcia skorzysta czterech mieszkańców gminy.

Projekt „Ludzki gest - wsparcie osób niesamodzielnych w Gminach Oborniki, Wągrowiec, Ryczywół” realizowany będzie do końca października 2019 r. Zainteresowani udziałem w projekcie mogą cały czas zgłaszać się do projektu. Aby skorzystać z oferowanej pomocy należy spełnić kilka warunków. Przede wszystkim kandydaci muszą być mieszkańcami gmin Oborniki, Wągrowiec, Ryczywół, którzy są zagrożeni ubóstwem lub wykluczeniem społecznym. Zgłoszenia przyjmowane są w biurze projektu (Wspólnota Wolontariuszy Hospicyjnych „Ludzki Gest” im. Jana Pawła II, ul. Droga Leśna 60). Dokumenty rekrutacyjne są do pobrania w biurze projektu, na stronie: www.ludzkigest.oborniki.pl lub w siedzibie Ośrodka Pomocy Społecznej w Obornikach. Szczegółowe informacje dotyczące warunków uczestnictwa znajdują w regulaminie projektu. Całkowita wartość przedsięwzięcia to ponad 2 mln zł, z czego unijne dofinansowanie wyniosło 1,9 mln zł.

Seniorzy, potrzebujemy Was!

„Starych drzew się nie przesadza”. To ludowe porzekadło idealnie wpisuje się w nowoczesne systemy opieki nad seniorami zakładające pomoc udzielaną w dziennych ośrodkach w miejscu zamieszkania podopiecznych. To nie tylko alternatywa dla tradycyjnych „domów spokojnej starości”, ale też wyjście naprzeciw oczekiwaniom osób starszych. Jak bardzo pomoc jest skuteczna, pokazuje przykład Klubu Seniora w Liskowie, który powstał dzięki unijnemu dofinansowaniu. Ośrodek założyła Fundacja Dar Edukacji.

– Nasza organizacja od kilku lat współpracuje z gminą Lisków. Podczas spotkań w urzędzie gminy oraz Gminnym Ośrodku Kultury powstał pomysł na organizację Klubu Seniora, który mógłby być miejscem aktywności najstarszych mieszkańców miejscowości. Tak narodził się projekt „Klub seniora zapał-życie-ruch”, na który pozyskaliśmy unijną dotację – opowiada Grzegorz Tereszkiewicz z Fundacji Dar Edukacji. – Dziś seniorzy chcą być aktywni i przedsiębiorczy. Wielu po przejściu na emeryturę szuka nowych przestrzeni do samorealizacji. Z myślą o takich osobach powstał nasz projekt. Poza tym, seniorzy, jak żadna inna grupa społeczna, potrzebują wsparcia i zrozumienia. Pozostawieni sami sobie szybko tracą radość życia. Uczestnicząc w nieodpłatnych zajęciach i wydarzeniach kulturalnych są na bieżąco ze sprawami gminy i czują się częścią społeczności – podkreśla.

Realizacja projektu rozpoczęła się w grudniu 2018 r. od remontu pomieszczeń Gminnego Ośrodka Kultury i dostosowania ich do potrzeb uczestników. W styczniu klub zainaugurował działalność.

– Wsparcie kierujemy do wszystkich seniorów i seniorek z Liskowa, w szczególności niesamodzielnych i zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym. W tym roku z przygotowanych form pomocy skorzysta 46 osób. Mamy już zrekrutowaną całą grupę – mówi Grzegorz Tereszkiewicz.

Dla podopiecznych klubu, realizatorzy przygotowali warsztaty aktywności społecznej, zajęcia promujące zdrowy styl życia i aktywności fizycznej. Zaplanowano również wyjazdy do kina czy teatru, a także zajęcia komputerowe i poradnictwo prawne.

– Mamy nadzieję, że przygotowany program zajęć, będzie motywować najstarszych mieszkańców do podjęcia działań mających na celu poprawę ich sytuacji społecznej, a tym samym przyczyni się do przedłużenia ich samodzielnego funkcjonowania w środowisku domowym i lokalnym – mówi Grzegorz Tereszkiewicz.

Projekt realizowany będzie do maja 2021 r. Wartość przedsięwzięcia to ponad 666 tys. zł, z czego unijna dotacja wyniosła ponad 623 tys. zł.

Pomocna dłoń

Aby przeciwdziałać izolacji i marginalizacji m.in. seniorów także Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Wieleniu realizuje unijny projekt z bogatą ofertą usług społecznych.

– Naszą pomoc kierujemy do mieszkańców gminy, zagrożonych wykluczeniem społecznym, niesamodzielnych, niepełnosprawnych oraz ich opiekunów faktycznych. Wsparciem objętych zostanie około 120 osób, z czego trzydzieści osób korzystać będzie z usług opiekuńczych, a 90 z oferty Klubu Seniora – mówi Lucyna Nawrot, kierownik Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wieleniu. - Projekt ruszył z początkiem lutego br. Aktualnie prowadzimy rekrutację. Zgłaszać mogą się osoby niesamodzielnie, które posiadają w tym zakresie stosowne zaświadczenia. W pierwszej kolejności przyjmowane będą osoby, które spełniają kryterium dochodowe uprawniające do korzystania ze świadczeń z pomocy społecznej.

Zaletą przedsięwzięcia jest dostosowanie świadczonych usług do indywidualnych potrzeb uczestników.

– Nasi podopieczni korzystać mogą z pomocy w zakresie zaspokajania codziennych potrzeb życiowych, w tym żywieniowych oraz związanych z opieką i pielęgnacją. Pomocy udzielają lekarze, pielęgniarki i rehabilitanci. Staramy się tak układać plan wsparcia, by jak najlepiej usprawnić zaburzone funkcje organizmu – mówi Lucyna Nawrot.

Specjalistyczna pomoc świadczona jest też w ramach Klubu Seniora, działającego w Wieleniu.

– Zaplanowaliśmy cykliczne spotkania z lekarzami, gimnastykę rekreacyjną, warsztaty zajęciowe rozwijające umiejętności i zainteresowania, a także rozrywkę: wyjścia do kina, teatru czy na basen. Utworzona zostanie też biblioteczka seniora. Wszystko po to, by aktywizować najstarszych mieszkańców gminy, by jak najdłużej mogli być samodzielni – podkreśla.

W projekcie wykorzystywane są również elementy teleopieki. Osiemdziesięciu uczestników otrzyma specjalne opaski telemedyczne, które przypomną o konieczności zażywania leków, a w razie zagrożenia zdrowia lub życia pozwolą wezwać pomoc. Opaski mają wbudowany system GPS, co pozwoli szybko zlokalizować miejsce przebywania osoby potrzebującej pomocy.

– Planujemy również utworzenie wypożyczalni sprzętu rehabilitacyjnego, którą wyposażymy m.in. w łóżka rehabilitacyjne, wózki inwalidzkie, kule i laski, a także rotory rehabilitacyjne, a więc urządzenia, które doskonale sprawdzają się podczas terapii zarówno kończyn dolnych jak i górnych – zapowiada Lucyna Nawrot.

Wsparciem objęci będą też opiekunowie, którzy korzystać będą mogli z porad psychologa i pracownika socjalnego, szkoleń z zakresu metod pielęgnacyjnych i sposobów aktywizowania podopiecznych.

Usługi społeczne świadczone w miejscu zamieszkania stworzą osobom niesamodzielnym możliwość powrotu do społecznej aktywności.

– Nasi podopieczni są często samotni. Najbliższa rodzina nie jest w stanie poświęcać im wystarczająco dużo czasu, dlatego to wsparcie jest dla nich tak cenne. Do tej pory byli skazani na przebywanie tylko w czterech ścianach, teraz zyskają szansę większego uczestnictwa w życiu lokalnej społeczności – podkreśla kierownik MGOPS w Wieleniu.

Projekt „Wsparcie osób niesamodzielnych i niepełnosprawnych w gminie Wieleń” realizowany będzie do 2020 roku. Koszt przedsięwzięcia to ponad 1,1 mln zł, z czego unijne dofinansowanie wyniosło ponad 1 mln zł.

To nie jedyne projekty realizowane w Wielkopolsce, które kierowane są do osób niesamodzielnych i seniorów. Łącznie w regionie prowadzone są 43 przedsięwzięcia, m.in. w powiatach szamotulskim, wągrowieckim, Lesznie, Kostrzynie, Witkowie, Kępnie, Sierakowie, Krotoszynie. Szczegółowy wykaz można znaleźć pod adresem: wrpo.wielkopolskie.pl