Dane przestrzenne dotyczące stolicy Wielkopolski to bogate źródło informacji. Czerpią z nich mieszkańcy, inwestorzy i przedstawiciele wielu zawodów. Aby dostęp do danych był łatwiejszy, szybszy i tańszy konieczna była cyfryzacja zasobu geodezyjnego i kartograficznego Poznania oraz uruchomienie publicznych e-usług.
E-usługi to ważne ogniwo w cyfryzacji gospodarki i jeden z istotnych elementów dynamicznie rozwijającego się społeczeństwa informacyjnego. Szczególne znaczenie ma rozwój cyfrowych usług publicznych. W Wielkopolsce prym w tym zakresie wiedzie Poznań, który aktualnie prowadzi digitalizację zasobów geodezyjnych i kartograficznych. Digitalizacji publicznych, geodezyjnych rejestrów podjęły się również m.in. powiaty ostrowski, krotoszyński, turecki, kolski, jarociński, słupecki, wolsztyński i kościański.
Elektroniczny dostęp
Dostęp do internetu jest dziś czymś powszechnym i oczywistym - sieć dociera do ponad 76% gospodarstw domowych. Jednak nie zawsze tak było. Jeszcze dekadę temu tylko 26% z nas miało internet. Przyspieszenie, a wręcz prawdziwa cyfrowa rewolucja, dokonała się na naszych oczach. Dziś w Polsce z mediów społecznościowych korzysta ponad 15 mln osób, zakupy online robi ponad 30% polskich konsumentów. Jednak mimo dynamicznego rozwoju usług elektronicznych, nasz kraj nadal znajduje się w ogonie państw UE pod względem rozwoju gospodarki cyfrowej i społeczeństwa informacyjnego. Według unijnego wskaźnika DESI (Digital Economy and Society Index 2016), Polska zajmuje piąte miejsce od końca wśród 28 państw członkowskich Unii Europejskiej. Najwyższy poziom cyfryzacji osiągnęły Dania, Szwecja, Finlandia i Holandia.
Niski stopień cyfryzacji wynika m.in. z niewielkiego zainteresowania Polaków usługami e-administracji. Statystyki pokazują, że z elektronicznych usług publicznych w 2017 r. skorzystało jedynie 31% osób w wieku 16-74 lat. Najczęściej w celu wyszukiwania informacji na stronach administracji publicznej, a najrzadziej, by wysyłać wypełnione dokumenty do urzędów. Znacznie lepiej jest w przypadku przedsiębiorców, którzy doceniają zalety wirtualnych urzędów.
Wielkopolska jest dziś krajowym liderem w zakresie udostępniania szerokopasmowego internetu. Dzięki realizacji projektu „Wielkopolska Sieć Szerokopasmowa” internetowe łącza objęły cały region. W każdej gminie działa przynajmniej jeden węzeł dystrybucyjny, a w każdym mieście powiatowym zlokalizowano węzeł sieci szkieletowej. Dzięki temu mieszkańcy regionu bez przeszkód korzystać mogą z szybkich łącz (o prędkości co najmniej 100 Mbs).
Informacja zdigitalizowana
Dostrzegając bariery ograniczające rozwój cyfrowych usług publicznych, a jednoczenie zalety wynikające z ich stosowania, Poznań przy wsparciu WRPO 2014+ realizuje od 2017 r. projekt związany z cyfryzacją i modernizacją zasobu geodezyjnego i kartograficznego miasta oraz uruchomieniem e-usług. Celem przedsięwzięcia jest zwiększenie dostępności i jakości danych przestrzennych gminy.
– Sprawna administracja samorządowa to priorytet. Poznań potrzebuje bazy danych w postaci cyfrowej, które usprawnią procesy inwestycyjne w mieście, zapewnią mieszkańcom i przedsiębiorcom szybki i łatwy dostęp do danych przestrzennych – mówi Andrzej Krygier, Dyrektor Zarządu Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ.
Projekt zakłada też usunięcie barier w dostępie do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.
– Postawiliśmy przed sobą ambitne zadanie: zwiększyć jakość i stopień wykorzystywania danych przestrzennych – mówi Anna Zielińska, kierownik projektu.
Przeprowadzono już modernizację ewidencji gruntów i budynków dla trzech obrębów miasta: Główna, Kobylepole i Spławie. Łącznie do zdigitalizowania jest około 1,2 miliona dokumentów o łącznej liczbie 2,8 miliona stron o różnych formatach!
– To imponujący zasób danych, za którymi kryje się ogrom pracy. Szacujemy, że liczba pozyskanych metadanych, opisujących zeskanowane materiały, sięgnie ok. 5,4 miliona sztuk – podkreśla Anna Zielińska.
Wśród materiałów przeznaczonych do skanowania znalazły się m.in. operaty katastralne i podziałowe, operaty pomiarowe, akty notarialne i zawiadomienia z lat 2010-2015. Aby proces digitalizowania przebiegał sprawnie, zakupiono trzy specjalistyczne urządzenia skanujące. Obecnie wykorzystywane są w siedzibie GEOPOZ do zadań związanych z cyfryzacją zasobów. Po zakończeniu projektu służyć będą do skanowania na bieżąco dokumentów i utrzymywania bazy w wersji cyfrowej.
Dla ludzi
W ramach projektu uruchomione zostały także e-usługi. W maju ruszył Portal Geodety (portal.geopoz.poznan.pl/geodeta) i Portal Projektanta (portal.geopoz.poznan.pl/projektanta). Wkrótce z usług online skorzystają również komornicy, rzeczoznawcy i mieszkańcy Poznania.
– Zakres prac jest ogromny. Uruchamiamy portale obsługujące sprzedaż przez internet materiałów z państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego – mówi Anna Zielińska.
Klienci będą mogli pozyskać dane przestrzenne nie wychodząc z domu czy biura. Elektronicznie osiągalne będą m.in.: mapa zasadnicza do celów informacyjnych, mapa ewidencyjna, szkice i zarysy pomiarowe, dane z rejestru cen wartości nieruchomości. Już na etapie zamawiania dokumentu zainteresowany pozna wysokość opłaty zależną m.in. od zasięgu i skali mapy. Przez portal będzie można również złożyć m.in. wniosek o udostępnienie danych, uiścić opłaty oraz uzyskać zamówione materiały i dokumenty drogą elektroniczną.
Korzyści z uruchomienia e-usług odczują także mieszkańcy.
– Usługi online oznaczają zmniejszenie kosztów związanych z koniecznością dojazdu do GEOPOZ, korespondencją papierową czy komunikacją telefoniczną – wylicza korzyści Anna Zielińska. – Dostęp do niektórych danych będzie osiągalny w kilkanaście minut. Jeśli klient założy indywidualne konto, uzyska wgląd do historii swoich wniosków i opłat oraz będzie mógł poprzez Portal komunikować się z pracownikami GEOPOZ.
– Staramy się odpowiadać na oczekiwania klientów – dodaje Elżbieta Metelska, kierownik zespołu zadaniowego, odpowiedzialny za wprowadzenie usług online. – Cyfryzacja zasobu i uruchomienie e-usług sprawia, że nasza instytucja będzie bliżej mieszkańców.
Wysłuchaj audycji „Zmieniamy Wielkopolskę” na antenie ESKA Leszno, w której mowa o cyfryzacji zasobów kartograficznych w Lesznie”.
Plik z tekstem (transkrypcja opisowa nagranego dźwięku): pobierz .DOCX
Miasto Poznań - Zarząd Geodezji i Katastru Miejskiego GEOPOZ na realizację projektu „Cyfryzacja i modernizacja zasobu geodezyjnego i kartograficznego miasta Poznania oraz uruchomienie e-usług”, pozyskał ze środków WRPO 2014+ dofinansowanie w wysokości ponad 5 mln złotych. Koszt całego przedsięwzięcia to ponad 6,8 mln zł.
Poznań to nie jedyny wielkopolski samorząd realizujący projekty z zakresu cyfryzacji. W powiecie leszczyńskim przeprowadzono digitalizację zasobów kartograficznych, m.in. wypisów z rejestrów gruntów i kopii map ewidencyjnych. Najstarsze dokumenty pochodziły sprzed 150 lat! Aktualnie działa już specjalna strona internetowa z dostępem do zasobów kartograficznych powiatu.
Łukasz Karkoszka
