WYWIAD: W Wielkopolsce jest historia i przygoda

– Działania wokół obiektów Szlaku Piastowskiego mają na celu usunięcie z niego „patyny”, nie tylko czasu, ale i wizerunku. W skupianiu się na pojedynczych obiektach gubimy kontekst: Szlak Piastowski to opowieść, całość tkana z pojedynczych historii – mówi Ewa Przydrożny, dyrektor biura Wielkopolskiej Organizacji Turystycznej w rozmowie z Magdaleną Przysiwek.

Właśnie zaczęło się lato, a więc czas wakacji w szkołach i urlopów w pracy. Polska oferuje mnóstwo ciekawych miejsc, jednak aby zobaczyć coś interesującego, nie trzeba jechać w góry czy nad morze. Wielkopolska również ma wiele do zaoferowania. Co może być naszym regionalnym magnesem?

W Wielkopolsce można znaleźć i wielką historię, i wielką przygodę. Na miłośników dawnych czasów czeka Szlak Piastowski, odkrywający początki historyczne i kulturowe naszego państwa. Mamy także szlak zamków, pałaców i dworów. Szczególnie polecam Rydzynę koło Leszna, Dobrzycę i Gołuchów w sąsiedztwie Kalisza. Dla aktywnych jest sieć szlaków rowerowych, turystyka wodna ze sztandarową Wielką Pętlą Wielkopolski, a także turystyka piesza w naszych lasach i rezerwatach przyrody, do tego turystyka konna czy kolejowa. A na wielbicieli „slow” czekają gospodarstwa agroturystyczne z doskonałą kuchnią regionalną.

Wielkopolska Organizacja Turystyczna, m.in. dzięki funduszom unijnym, realizuje projekt, który ma z jednej strony zachować i chronić, a z drugiej - rozwijać i promować jeden z najbardziej znanych turystycznych szlaków - Szlak Piastowski. Co konkretnie uda się na nim zrealizować?

Wspólnie z miastami Gniezno, Konin i Kalisz, gminą Pobiedziska oraz Muzeum Regionalnym Ziemi Pyzdrskiej w Pyzdrach, realizujemy projekt z udziałem środków z Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. Umożliwi on m.in. oznakowanie Traktu Królewskiego w Gnieźnie, modernizację Baszty „Dorotka” w Kaliszu i utworzenie Kaliskiego Centrum Baśni i Legend. Do tego dochodzi zagospodarowanie otoczenia Słupa Konińskiego, wykonanie prac remontowych w zabytkowym Domu Podcieniowym w Pyzdrach i modernizacja Skansenu Miniatur w Pobiedziskach. Przed wszystkimi obiektami postawione zostaną nowe tablice informacyjne, docelowo umożliwiające również pobranie aplikacji mobilnej z funkcją rozszerzonej rzeczywistości AR (połączenie rzeczywistości wirtualnej z realnym obiektem – red.). Wszystkiemu towarzyszyć będzie kampania promocyjna Szlaku Piastowskiego, odświeżająca jego wizerunek i wzmacniająca markę.

Zatem po kolei. Na Szlaku Piastowskim znajduje się m.in. Gniezno, pierwsza stolica Polski. Potrafimy zrobić z niej turystyczną perełkę, przyciągającą turystów z całego kraju, którzy zostaną tu dłużej niż tylko na godzinne zwiedzanie gnieźnieńskiej katedry?

Gniezno to przede wszystkim katedra, ale nie tylko. To także prężnie działające Muzeum Początków Państwa Polskiego, nowo powstający Trakt Królewski (więcej informacji na temat wspieranego z WRPO muzeum w czwartym numerze „Naszego Regionu” – red.), po którym przewodnikami są Królowie i… Króliki. Wspomniany projekt inwestycyjny pozwoli na wyposażenie gnieźnieńskiego Traktu w system informacji turystyczno-edukacyjnej, przygotowanie przewodnika i aplikacji mobilnej. Powstaje sieć informacyjno-turystyczna, w którą wystarczy dać się „złapać”, aby wizyta w Gnieźnie, niezależnie od ilości spędzonego tam czasu, była urozmaicona i inspirująca.

Jedziemy do Kalisza. W jaki sposób turyści odwiedzający miasto nad Prosną będą mogli poznać losy Dorotki i szewczyka Marcinka?

Kalisz jest niezwykle aktywnym turystycznie miastem południowej Wielkopolski. Owiana legendą nieszczęśliwej miłości córki starosty zamku i skromnego szewczyka, XIV-wieczna Baszta Dorotka, może stać się dodatkowym turystycznym magnesem. Zostały przeprowadzone przy niej prace konserwatorskie i remontowo-budowlane. Obiekt zyska nowe oblicze, dzięki wyposażeniu w urządzenia multimedialne, powstanie też mural przedstawiający historię lokacji Kalisza. Opowieść o Dorotce i Marcinku ożyje w pełnowymiarowych rzeźbach tych postaci, zostanie wykorzystana w kartach turystycznych, folderach, a także w puzzlach i… w filmie animowanym.

Poszukiwacze starych historii z Kalisza mogą jechać prosto do pobliskiego Konina szlakiem dawnych kupców, który prowadził kiedyś aż do Kruszwicy. Zobaczą tam pochodzący z czasów romańskich Słup Drogowy z wypisaną po łacinie inskrypcją. Jest to bardzo stary zabytek. Co trzeba zrobić, żeby zachować go dla późniejszych pokoleń?

Słup z XII wieku pierwotnie wyznaczał połowę dystansu między Kaliszem a Kruszwicą. Działania projektowe skierowane są na jego ekspozycję, zarówno techniczną, jak i informacyjną. Po zabezpieczeniu podstawy słupa, zeskanowaniu laserowym i sporządzeniu cyfrowej dokumentacji architektoniczno-budowlanej, opiekunowie zabytku chcą odpowiednio zaaranżować jego otoczenie, uzupełniając je o aspekt informacyjno-turystyczny. Jest to nie lada wyzwanie, aby w sposób interesujący zaprezentować bogatą historię, wpisaną w niezwykle skromną formę.

Takie miejsca, jak wspomniany przed chwilą Konin, kryją wiele ciekawych historii. Czy jednak w erze multimediów betonowa rzeźba i tym podobne atrakcje mogą przyciągnąć turystów?

Działania wokół obiektów Szlaku Piastowskiego mają na celu usunięcie z niego „patyny”, nie tylko czasu, ale i wizerunku. W skupianiu się na pojedynczych obiektach gubimy kontekst: Szlak Piastowski to opowieść, całość tkana z pojedynczych historii. Prowadzone prace modernizacyjne, przygotowywane wydawnictwa, szeroka kampania promocyjna (m.in. za pomocą strony internetowej http://www.szlakpiastowski.pl/ – red.) – to tylko sposoby ich prezentacji, opowiedzenia na nowo spójnie i zgodnie z duchem czasu. Bestsellery wydawnicze, przebojowe gry komputerowe, szeroko dyskutowane seriale, już zaczęły tę pracę wykonywać. Natomiast zastosowanie nowoczesnych narzędzi na urządzenia mobilne doskonale wpisuje się we współczesny model turystyki, tzw. 3xE, czyli rozrywka (entertainment), ekscytacja (excitement) i edukacja (education).

I kończymy objazd w położonych między Poznaniem a Gnieznem miejscowościach Pobiedziska oraz Pyzdry. Znany wszystkim Skansen Miniatur, także - dzięki unijnemu wsparciu - przejdzie modernizację. Pyzdry zyskają nowy obiekt turystyczny. Jakie prace zostaną wykonane w tych miejscach?

Skansen Miniatur będzie powiększony. Zostaną postawione nowe tablice informacyjne (również w piśmie Braill’a) oraz zakupione wielojęzyczne audioprzewodniki. W budynku administracyjnym powstaną m.in. sala multimedialna i punkt informacji turystycznej Szlaku Piastowskiego. Obiekt zostanie też przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, ze szczególnym uwzględnieniem osób niewidomych. Natomiast w Pyzdrach został właśnie oddany do użytku odnowiony Dom Podcieniowy. Znajduje się w nim ekspozycja zbiorów archeologicznych świadczących, jak ważna była to miejscowość w okresie panowania Piastów.

Kiedy całościowo ten projekt będzie gotowy?

Gniezno planuje zakończyć prace do końca listopada tego roku. Ustawiono już 15 rzeźb Królików, jedną rzeźbę Legendy i dwie rzeźby Królów. W podobnym terminie powinna być gotowa kaliska Baszta Dorotka, a koniec prac przy Słupie Drogowym w Koninie planowany jest na koniec października. Dłuższy termin jest w przypadku Skansenu Miniatur w Pobiedziskach, gdzie prace przewidziano do końca czerwca 2020 r. Zatem cały projekt powinien być gotowy za dwa lata. W przyszłym roku Wielkopolska Organizacja Turystyczna wprowadzi w ramach realizowanego projektu nowoczesną aplikację promującą Szlak z wykorzystaniem technologii rozszerzonej rzeczywistości oraz przeprowadzi kampanię promującą zmiany na Szlaku Piastowskim. Ale o szczegółach opowiemy innym razem.

Ma Pani jakieś specjalne turystyczne marzenie dla Wielkopolski, które warto byłoby zrealizować?

To np. ratowanie i promocja zabytków wielkopolskiej turystyki kolejowej, które są unikatem w skali kraju i kontynentu. Parowozownia Wolsztyn, jedyna czynna w Europie i prawdopodobnie na świecie, jest już instytucją kultury. Nie byłoby to możliwe, gdyby nie wsparcie samorządu województwa wielkopolskiego oraz zaangażowanie władz Wolsztyna i powiatu wolsztyńskiego. Cieszy rozwój oferty pociągów turystycznych, przygotowywanej przez Instytut Rozwoju i Promocji Kolei TurKol.pl oraz nieustający zapał Domu Polskiego w Zakrzewie Złotowskim w organizacji muzycznego pociągu Blues Express.

Pozostaje jednak wiele do zrobienia, jak np. zagospodarowanie zabytkowych parowozowni i budynków dworcowych, wspieranie rozwoju kolejek wąskotorowych w Śmiglu, Gnieźnie czy Wyrzysku oraz kolejek drezynowych: Krzywińskiej, Grodziskiej i Mosińskiej. A także pozyskanie środków finansowych na remont i przeglądy techniczne zabytkowych parowozów, takich jak słynny parowóz Pm 36-2 – „Piękna Helena”. Wierzę, że dzięki staraniom ogromnej rzeszy miłośników dawnej kolei zabłyśniemy wkrótce jako centrum atrakcji kolejowych w Polsce.

Ewa Przydrożny

dyrektor biura Wielkopolskiej Organizacji Turystycznej. Absolwentka Wydziału Gospodarki Turystycznej na Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Z WOT związana od 2004 roku. Czynnie zaangażowana w realizację projektu „Rozwój kluczowego szlaku dziedzictwa kulturowego województwa wielkopolskiego pn. Szlak Piastowski”, dofinansowanego ze środków WRPO 2014+.