Usługi społeczne, choć nie trafiają na pierwsze strony gazet, mają coraz większe znaczenie dla zagrożonych wykluczeniem społecznym. Decydują o jakości ich życia i możliwościach rozwoju.
Zapotrzebowanie na usługi społeczne systematycznie rośnie. Wynika to m.in. z dysproporcji w poziomie życia, bezrobocia, negatywnych zmian w strukturze wiekowej, a także - w przypadku zagrożonych wykluczeniem społecznym - ograniczonego dostępu do podstawowych dóbr i usług. Niezbędne więc się staje wdrażanie na szeroką skalę usług społecznych, opierających się na zasobach lokalnych społeczności. W Wielkopolsce wiele dobrego dzieje się przy wsparciu WRPO 2014+ w ramach Działania 7.2 Usługi społeczne i zdrowotne. Jednym z projektów jest „Poprawa dostępu do usług społecznych w powiecie szamotulskim”, który realizuje tamtejsze Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie wraz z partnerami: Miejsko-Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej we Wronkach, Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Szamotułach oraz Fundacją AKME.
Wsparcie i opieka
– Projekt „ruszył” w styczniu 2017 roku. Udało nam się pomóc już ponad 400 mieszkańcom powiatu. To nie koniec, ponieważ zadania realizować będziemy do końca 2018 roku – mówi Joanna Żołądkowska, koordynatorka projektu.
Przedsięwzięcie oferuje uczestnikom możliwość skorzystania z szerokiego pakietu usług społecznych. Mowa tu między innymi o usługach asystenckich i opiekuńczych dla osób niesamodzielnych, wsparciu rodzin i pieczy zastępczej, a także o mieszkalnictwie wspomaganym.
– Dla osób z niepełnosprawnościami przygotowaliśmy wsparcie asystenckie, które umożliwia pozostanie w swoim, znanym środowisku, wśród bliskich, gdzie czują się komfortowo i bezpiecznie. Niepełnosprawni mogą również korzystać z wypożyczalni sprzętu rehabilitacyjnego czy obozów rehabilitacyjnych. Z pomocą przychodzą także psycholodzy, prawnicy, logopedzi, doradcy zawodowi – wymienia Joanna Żołądkowska.
Fundacja AKME, będąca jednym z partnerów przedsięwzięcia, uruchomiła dla seniorów placówkę wsparcia dziennego w Pniewach. Jak dowodzą badania, jedną z ważniejszych potrzeb osób w „jesieni życia” jest społeczna akceptacja, a także możliwość pielęgnowania więzi emocjonalnych. W warunkach zakładów zamkniętych spełnienie tych potrzeb jest praktycznie niemożliwe, dlatego w regionie powstają ośrodki dzienne, funkcjonujące w środowiskach lokalnych. Szamotulska placówka oferuje m.in. działania animacyjne oraz fizjoterapię dopasowaną do indywidualnych potrzeb.
Szansa dla rodzin
Ważną częścią projektu jest wsparcie kierowane do rodzin.
– W regionie nie brakuje mieszkańców dotkniętych życiowymi trudnościami. Problemy dotyczą jednakże nie tylko dorosłych. Rykoszetem odbijają się także na dzieciach, które, nie mając należytej rodzicielskiej opieki, trafiają do środowisk im zagrażających. Aby przeciwdziałać negatywnym procesom, uruchomiliśmy „Szkołę dla rodziców”. Dorośli korzystają m.in. z pomocy psychologów, a także biorą udział w warsztatach umiejętności wychowawczych. Dzieci z kolei uczestniczą w warsztatach animacyjnych realizowanych w formie pracy podwórkowej, a te, które tego potrzebują - pobierają korepetycje – podkreśla koordynatorka projektu.
Na cenne wsparcie liczyć mogą też młodzi mieszkańcy powiatu, którzy opuszczają dom dziecka lub rodzinę zastępczą. Pod czujnym okiem pracowników Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie „trenują” samodzielne życie w mieszkaniu chronionym. Atrakcyjnie położone, funkcjonalne i estetycznie zaaranżowane mieszkanie ułatwia im wejście w dorosłość. Przewidziane jest dla trzech lokatorów.
– Młodzi odbywają w nim tak zwany trening mieszkaniowy. Istotnym elementem programu jest nauka planowania zadań życiowych, zarządzania domowym budżetem, nawiązywania kontaktów społecznych i organizacji czasu wolnego – podkreśla Joanna Żołądkowska.
Pomocna dłoń
O tym, że projekt przynosi rezultaty, przekonują opinie uczestników. Maria Przybył ma 80 lat, mieszka w Szamotułach. Z powodu choroby i niepełnosprawności jest niesamodzielna. W ramach projektu korzysta z usług asystenckich i wypożyczalni sprzętu rehabilitacyjnego. Ta pomoc jest dużym wsparciem także dla jej córki, która wcześniej sama całą dobę opiekowała się mamą.
– Cieszę się na spotkania z asystentką, mogę z nią porozmawiać, a córka w tym czasie może pozałatwiać swoje sprawy i trochę odpocząć – mówi pani Maria.
Z asystentury korzysta też trzydziestosiedmioletnia Ewa Banas – mieszkanka Głuchowa w powiecie szamotulskim. Z powodu niepełnosprawności większość czasu spędza w domu.
– Asystentka pomaga mi, między innymi, w załatwieniu urzędowych spraw. Ze względu na moją chorobę, często udziela mi też pierwszej pomocy przedmedycznej. Nie wyobrażam sobie dziś funkcjonowania bez jej wsparcia. Jej pomoc jest nieoceniona – podkreśla pani Ewa, która w ramach przedsięwzięcia mogła też wypożyczyć dla siebie specjalistyczne łóżko medyczne.
Szamotulski projekt pokazuje, że odpowiednio sprofilowana pomoc pozwala wielu mieszkańcom powrócić do aktywnego życia.
– Wiemy, że zapotrzebowanie na tego typu usługi od pewnego czasu jest spore. Od wielu lat współpracujemy z gminnymi i miejskimi Ośrodkami Pomocy Społecznej i widzimy, że sporo osób chciałoby zmienić swój los. Nasze przedsięwzięcie jest odpowiedzią na te potrzeby. Po skali zainteresowania widać, że trafiliśmy w potrzeby mieszkańców – podsumowuje Joanna Żołądkowska.
O projekcie z Szamotuł w magazynie Zmieniamy Wielkopolskę w TV Asta
Projekt realizowany jest w ramach Poddziałania 7.2.1 Usługi społeczne – projekty pozakonkursowe realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. Potrwa do końca grudnia 2020 r. Całkowita wartość przedsięwzięcia to ponad 2,6 mln zł, z czego unijne dofinansowanie wyniosło ponad 2,4 mln zł.
Podmioty zainteresowane wdrażaniem usług społecznych mogą ubiegać się o środki w trwającym właśnie konkursie w ramach Poddziałania 7.2.2 Usługi społeczne i zdrowotne – projekty konkursowe WRPO 2014+. Nabór adresowany jest m.in. do podmiotów ekonomii społecznej, organizacji pozarządowych, instytucji rynku pracy, samorządów czy podmiotów wykonujących działalność leczniczą. Dotacje będzie można przeznaczyć na przedsięwzięcia poprawiające dostęp do usług opiekuńczych i asystenckich, a także zwiększające liczbę mieszkań chronionych i wspomaganych. Pieniądze pójdą też na projekty wdrażające narzędzia rozwoju usług społecznych i rozszerzające potencjał lokalnych społeczności w tym zakresie. Wnioski można składać do końca grudnia br. Do rozdysponowania jest ponad 56 mln zł. Szczegółowe informacje o naborach można znaleźć na stronie: wrpo.wielkopolskie.pl w zakładce „Zobacz ogłoszenia i wyniki naborów wniosków”.
Łukasz Karkoszka