Zalewa nas fala śmieci. Wiele polskich gmin ma wciąż nie do końca uregulowaną gospodarkę odpadami komunalnymi i boryka się z problemem dzikich wysypisk. Antidotum na ten stan rzeczy są m.in. punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych (PSZOK). Finansowe wsparcie wielkopolskie samorządy mogą pozyskać w ramach Poddziałania 4.2.1 WRPO 2014+.
Dane Głównego Urzędu Statystycznego są nieubłagane. Polacy z roku na rok „produkują” coraz więcej śmieci. W 2016 r. w Wielkopolsce zebrano ponad 11 mln ton odpadów komunalnych. Zdecydowana większość pochodziła z gospodarstw domowych: średnio na jednego mieszkańca przypada blisko 300 kg śmieci! Wiele z nich ląduje na dzikich wysypiskach. Unia Europejska od lat apeluje o zrównoważoną gospodarkę komunalną i zwiększenie recyclingu. Według unijnych założeń, do 2020 r. Polska powinna osiągnąć poziom 50% odzyskania i ponownego wykorzystania odpadów. Dwa lata temu dane wskazywały, że nasz kraj osiągnął 25,2%. Aby zintensyfikować działania w tym zakresie, niezbędne jest nie tylko zwiększanie świadomości ekologicznej mieszkańców, ale też tworzenie miejsc bezpiecznego i kontrolowanego odbioru odpadów oraz ich zagospodarowania i unieszkodliwienia. Zadania te spełniają przede wszystkim Punkty Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, które sukcesywnie powstają w polskich gminach. W Wielkopolsce ich budowę wspiera WRPO 2014+.
Odpady pod kontrolą
Nowoczesny Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych powstanie przy wsparciu unijnych funduszy m.in. w gminie Odolanów w miejscowości Raczyce. Zlokalizowany zostanie w miejscu starego składowiska odpadów, które zostało zamknięte w 2013 r. i obecnie jest na końcowym etapie rekultywacji.
– Mieszkańcy mogą korzystać z PSZOK-a znajdującego się w Ostrowie Wielkopolskim, jednak jest on znacznie oddalony od naszej gminy, co dla wielu jest dość kłopotliwe, zwłaszcza, jeśli do wywiezienia jest kilkaset kilogramów gruzu. Problemem są również odpady wielkogabarytowe, które trudno magazynować w domu, a aktualnie odbierane są tylko trzy razy w roku. Również odpady niebezpieczne, takie jak np. akumulatory, farby, lakiery, rozpuszczalniki, zużyte świetlówki stanowią problem dla mieszkańców gminy – mówi Paweł Serafin z Urzędu Gminy i Miasta Odolanów.
Gmina obecnie przygotowuje się do ogłoszenia przetargu na budowę punktu, a także do zorganizowania kampanii edukacyjnej związanej z funkcjonowaniem systemu gospodarowania odpadami.
– Podpisaliśmy już umowę na prowadzenie punktu z Odolanowskim Zakładem Komunalnym Sp. z o. o. Zakłada ona, że gmina zbuduje punkt, a później nasza spółka będzie jego operatorem, czyli będzie nim zarządzać, przyjmować odpady i przekazywać do dalszego zagospodarowania – mówi Paweł Serafin.
Zgodnie z ustawą, w punkcie zbierane będą tworzywa sztuczne, metale, szkło, papier, meble i odpady wielkogabarytowe, zużyty sprzęt elektroniczny i elektryczny, odpady ulegające biodegradacji (zielone), zużyte opony, przeterminowane leki, chemikalia, farby, kleje. Odpady będą gromadzone w specjalnych kontenerach i pojemnikach, a następnie przekazywane do recyklingu, odzysku lub utylizacji. Obiekt będzie czynny przez trzy dni w tygodniu po osiem godzin, w tym w sobotę.
– Z punktu będą mogli korzystać mieszkańcy gminy i przedsiębiorstwa, które jednak będą mogły oddawać tylko odpady komunalne. Wprowadzimy też limit na gruz, który będzie można oddać za darmo do czterech ton. Za większą ilość trzeba będzie dodatkowo zapłacić – informuje Paweł Serafin.
Budowa punktu przyczyni się przede wszystkim do zwiększenia ilości zbieranych selektywnie odpadów niebezpiecznych oraz wyeliminuje nielegalne składowiska odpadów.
– Z uwagi na sposób magazynowania odpadów - szczelne kontenery i pojemniki do magazynowania odpadów niebezpiecznych, zniknie też ryzyko przedostawania się szkodliwych substancji do gruntów. Wody opadowe i roztopowe będą zaś zbierane wewnętrznym systemem kanalizacji i odprowadzane do specjalnego zbiornika – podkreśla Paweł Serafin.
Budowa odolanowskiego punktu to koszt ponad 1,5 mln zł, z czego unijne dofinansowanie wyniesie ok. 1 mln zł.
Proekologiczne inicjatywy
Za kilka miesięcy Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych powstanie też w gminie Opatówek.
– Odbiór odpadów wielkogabarytowych, elektrośmieci i chemikaliów odbywa się w naszej gminie co pół roku. Dzięki budowie punktu, mieszkańcy nie będą musieli czekać na ich wywóz kilka miesięcy – podkreśla Krzysztof Szychta z Urzędu Miejskiego Gminy Opatówek.
W ramach inwestycji powstanie specjalne miejsce do odbioru odpadów zebranych selektywnie. Zakupione zostaną też kontenery na poszczególne typy odpadów, w tym odpady niebezpieczne.
– Według planu do końca przyszłego roku w gminie ma funkcjonować całościowy system selektywnego zbierania odpadów. To nie tylko odpowiedź na unijne wymagania, ale też część proekologicznej polityki gminy. Zależy nam na wyeliminowaniu praktyk tworzenia „dzikich wysypisk”, a także ograniczeniu negatywnego wpływu odpadów na środowisko – mówi Krzysztof Szychta.
Z punktu mieszkańcy korzystać będą mogli bezpłatnie. Na jego budowę gmina przeznaczy ponad 660 tys. zł, z czego dofinansowanie z UE wyniesie ok. 442 tys. zł.
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców, PSZOK pojawi się także w Strzałkowie.
– Sukcesywnie wzrasta świadomość ekologiczna mieszkańców. Coraz więcej z nich segreguje odpady. Chcemy im zapewnić kompleksową obsługę w zakresie gospodarki komunalnej. Stąd potrzeba budowy punktu selektywnej zbiórki odpadów – mówi Daria Żurek z Urzędu Gminy w Strzałkowie. – Póki co, na placu przy Urzędzie Gminy znajduje się tymczasowy punkt. Obiekt z prawdziwego zdarzenia dopiero powstanie. Gotowy ma być do 2020 roku – dodaje.
Koszt inwestycji to ponad 820 tys zł, z czego wsparcie WRPO 2014+ wyniesie ponad 567 tys. zł.
Jak gminy radzą sobie z segregacją odpadów? Obejrzyj magazyn „Zmieniamy Wielkopolskę” (odc. 51, TVP Poznań).
Dotacje czekają
Gminy, a także podmioty świadczące usługi publiczne, zainteresowane pozyskaniem środków na tworzenie kompleksowych systemów gospodarki odpadami oraz uzupełnianie istniejących, mogą składać wnioski w ramach konkursu z Poddziałania 4.2.1 WRPO 2014+ do 14 grudnia. Dotacje będzie można przeznaczyć na inwestycje zakładające tworzenie systemów selektywnej zbiórki odpadów oraz Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK). Pieniądze pójdą również na przedsięwzięcia związane z budową, rozbudową i modernizacją zakładów zagospodarowania odpadów oraz na budowę punktów przeładunkowych odpadów. Szansę na unijne środki będą miały też inwestycje zakładające rekultywację składowisk lub ich wydzielonych części przewidzianych do zamknięcia. Do rozdysponowania będzie aż 60 mln zł. W ramach tej puli aż 20 mln zł zostanie przeznaczonych na tworzenie PSZOK-ów. Szczegółowe informacje o konkursie można znaleźć na stronie: wrpo.wielkopolskie.pl w zakładce „Zobacz ogłoszenia i wyniki naborów wniosków”. W poprzednim konkursie do dofinansowania wybranych zostało 17 przedsięwzięć związanych z tworzeniem systemów selektywnej zbiórki odpadów. Łączna wartość unijnego dofinansowania wyniosła ponad 12,4 mln zł!
Wysłuchaj audycji o budowie PSZOK w Strzałkowie (magazyn „Zmieniamy Wielkopolskę” na antenie Meloradio Konin).
Plik z tekstem (transkrypcja opisowa nagranego dźwięku): pobierz .DOC, pobierz .PDF.
Łukasz Karkoszka
