Ochrona środowiska to jeden z ważnych obszarów wspieranych przez Fundusze Europejskie. Poza inwestycjami w infrastrukturę ekologiczną, odnawialne źródła energii czy niskoemisyjny transport, istotne są również działania edukacyjne. Na czym polegają i jak wspiera je WRPO 2014+? Wyjaśniamy!
Wszyscy chcemy żyć w regionie, w którym można oddychać świeżym powietrzem i cieszyć się czystym środowiskiem. Coraz większą wagę przywiązuje się zatem do edukacji ekologicznej, której celem jest kształtowanie świadomości i dobrych nawyków mieszkańców. Z badań przeprowadzonych na zlecenie Ministerstwa Środowiska wynika, że Polacy coraz bardziej angażują się w działania na rzecz ochrony środowiska. W ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020 realizowane są programy kształcenia w szkołach, kampanie informacyjne w mediach, jak i inwestycje w ośrodki edukacji ekologicznej. Pieniądze można pozyskać w ramach Poddziałania 4.5.4 Edukacja Ekologiczna.
Dostępna dla wszystkich
Jedną z instytucji prowadzących edukację ekologiczną jest powołany w 2009 roku Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego. Swoje zadania jednostka ta realizuje poprzez organizowanie zielonych szkół, konkursów, imprez plenerowych, wystaw, prelekcji czy wydawanie publikacji książkowych. Zajęcia prowadzone są m.in. w Ośrodkach Edukacji Ekologicznej w Chalinie i Lądzie.
- Ośrodki znajdują się w malowniczo położonych zabytkowych dworach, które przystosowano specjalnie do prowadzenia zajęć edukacyjnych. Dysponują bazą noclegową i dydaktyczną oraz wykwalifikowaną kadrą, dzięki czemu mogą się tam odbywać nawet kilkudniowe warsztaty – mówi Janusz Łakomiec, dyrektor Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego. - Co ważne, nasze ośrodki są otwarte dla osób w każdym wieku – dzieci, młodzieży, studentów, dorosłych i seniorów – dodaje.
Placówka będzie realizować projekt „Rozbudowa i modernizacja Ośrodka Edukacji Przyrodniczej ZPKWW w Chalinie wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną”. W ramach przedsięwzięcia powstaną m.in. planetarium, ścieżki spacerowo-widokowe, obserwatorium podwodne i miejsca postojowe.
- Dzięki unijnemu wsparciu nie tylko rozszerzy się nasza oferta edukacyjna, ale także zwiększy liczba turystów korzystających z naszych usług. Zakładamy, że każdego roku będzie nas odwiedzać ponad 12 tys. osób – przekonuje Janusz Łakomiec.
Zakończenie inwestycji planowane jest w 2021 roku.
Całkowita wartość projektu to prawie 11 mln zł. Dofinansowanie z WRPO 2014+ wyniesie ponad 7 mln zł.
Leśny zakątek
Co roku z różnych form działalności edukacyjnej prowadzonej przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Poznaniu korzysta ponad 145 tys. osób. Leśnicy tworzą ścieżki dydaktyczne, budują wiaty, ośrodki i izby edukacji. W miejscach tych można łatwo nauczyć się rozróżniać roślinność i zwierzęta, zrozumieć prawa rządzące przyrodą, odkryć, jak ważną rolę w życiu człowieka pełnią drewno i gospodarka leśna. W Obornikach to zadanie realizowane jest przy wsparciu WRPO 2014+.
Na odwiedzających Nadleśnictwo Oborniki czeka Leśna Izba Edukacyjna Puszczy Noteckiej. Dzięki zgromadzonym tam eksponatom, można zapoznać się z szeroko rozumianą tematyką leśną. To jednak nie wszystko. Stworzono tam również kilka ścieżek dydaktycznych, na których odwiedzający poznają zwyczaje zwierząt, uczą się rozpoznawać ich ślady, a także poznają wiele ciekawostek na temat leśnego ekosystemu.
Nadleśnictwo Oborniki realizuje obecnie projekt „Windą do lasu – kampania edukacyjno-informacyjna o zrównoważonej gospodarce leśnej wraz z modernizacją infrastruktury Nadleśnictwa Oborniki uwzględniająca potrzeby osób niepełnosprawnych”.
- Nasze społeczeństwo jeszcze nie do końca rozumie, czym jest zrównoważony rozwój cywilizacji, połączony z poszanowaniem dla przyrody. Raporty wskazują jasno, że konsekwencje ludzkiej ingerencji w środowisko są bardzo poważne, czasem nawet katastrofalne. Podejmujemy zatem działania mające skłonić ludzi do refleksji nad problematyką ochrony przyrody w ogóle. Nasz projekt ma sprawić, że oferta edukacyjna stanie się bardziej atrakcyjna – tłumaczy Jarosław Bator, zastępca nadleśniczego ds. Rozwoju Nadleśnictwa Oborniki.
Celem kampanii jest przede wszystkim uświadomienie społeczeństwu, jak ważną funkcję w życiu każdego z nas pełni las, a także jak bardzo jest wrażliwy na szkodliwą działalność człowieka. W ramach akcji zostaną zorganizowane warsztaty dla uczniów szkół podstawowych oraz zajęcia na nowo przygotowanych ścieżkach dydaktycznych. Dodatkowo, kampania będzie obecna w mediach.
- Projekt zakłada także przeprowadzenie robót budowlanych w budynku izby edukacyjnej. Powstanie winda, dzięki której osoby z niepełnosprawnością bez trudu będą mogły dotrzeć na miejsce zajęć. Sale zostaną wyposażone w specjalny sprzęt, który ułatwi osobom z dysfunkcją słuchu lub wzroku korzystanie z naszej oferty – mówi Jarosław Bator.
Prace budowlane zakończą się w drugim kwartale 2020 roku. Całkowita wartość projektu to ponad 900 tys. zł. Dofinansowanie z WRPO 2014+ wyniesie prawie 640 tys. zł.
Najpiękniejsze miejsce na Ziemi
Edukację ekologiczną można prowadzić nie tylko w nadleśnictwach i parkach krajobrazowych, ale i w… ośrodkach historycznych. Przekonują o tym zarządzający Fundacją Olandia, którzy w Prusimiu stworzyli urokliwy skansen, kultywujący pamięć o osadnictwie olenderskim, propagujący olbrzymi wkład Olendrów w rozwój polskich terenów wiejskich. W skład skansenu wchodzą osiemnastowieczny folwark, wioska olenderska, wiatrak typu Holender oraz Paltrak.
Skansen położony jest w malowniczej Krainie 100 Jezior, co czyni z niego miejsce doskonałe do prowadzenia zajęć ekologicznych. Na miejscu znajduje się już jedna ścieżka edukacyjna oraz 32-hektarowe Jezioro Kuchenne z bogatą fauną i florą.
- Oferta warsztatów ekologicznych kierowana jest głównie do dzieci z przedszkoli i szkół, ale również rodzin i seniorów. Naszym celem jest przybliżenie jak największej liczbie mieszkańców i turystów walorów Krainy 100 Jezior – mówi Damian Michałek, prezes Fundacji Olandia.
Fundacja obecnie realizuje projekt „Rozwój ośrodka edukacji ekologicznej „Ekolandia” poprzez utworzenie obserwatorium przyrody na Jeziorze Kuchennym oraz wyposażenie ośrodka w sprzęt służący zwiększeniu efektywności edukacji ekologicznej”. Nad taflą jeziora powstaną specjalne ścieżki na palach, które będą prowadziły do stanowisk obserwacyjnych. Zakupiony zostanie również sprzęt: lornetki, lunety, teleskopy i fotopułapki.
- W Krainie 100 Jezior do tej pory nie istniało obserwatorium, dzięki któremu można by się przyjrzeć chociażby słynnym bielikom, których w tym rejonie jest mnóstwo. Dzięki naszemu projektowi to się zmieni. Ośrodek jest na początku swojej drogi i wiele pracy jeszcze przed nami, jednak jestem dobrej myśli. Żyjemy w pięknym miejscu, ale nie każdy z nas zdaje sobie z tego sprawę. Dlatego chcemy zmieniać świadomość i przekonać, szczególnie przyjezdnych, że to najpiękniejsze miejsce na Ziemi – zapewnia Damian Michałek.
Całkowita wartość projektu to ponad 1,2 mln zł. Dofinansowanie z WRPO 2014+ wyniesie ok. 850 tys. zł.
Dominik Wójcik