Innowacje w wersji eko

Do walki samorządów o czyste powietrze włącza się Unia Europejska. Jak można skutecznie wykorzystać jej finansową pomoc? Jednym ze sposobów jest inwestowanie w ekologiczny tabor komunikacji miejskiej.

Jednym z obszarów, na jakie idą duże pieniądze z Brukseli, jest wspieranie strategii niskoemisyjnych. Nic dziwnego, bo ekolodzy biją na alarm - chodzi m.in. o działania łagodzące zmiany klimatu. Wielkopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2014-2020 zarezerwował na ten cel blisko miliard złotych. Samorządy mają więc spore pole do działania. Inwestycje w transport kolejowy, węzły przesiadkowe, infrastrukturę rowerową czy niskoemisyjną komunikację miejską – to tylko niektóre z możliwości wykorzystania finansowego wsparcia.

Wszystkie te działania mają przyczynić się do spadku emisji gazów cieplarnianych, a w efekcie do poprawy jakości powietrza. W Polsce transport drogowy odpowiada za ok. 13 proc. emisji gazów cieplarnianych. Dlatego trzeba iść w stronę coraz bardziej ekologicznych rozwiązań. Dzięki pieniądzom, jakie płyną na ten cel z Brukseli, możliwa jest choćby wymiana taboru autobusowego komunikacji zbiorowej.

Do 18 stycznia 2019 roku samorządy tworzące Obszary Strategicznej Interwencji (OSI) mogą składać wnioski w trwającym właśnie konkursie – wrpo.wielkopolskie.pl/nabory/292.

Hybrydowe autobusy na ulicach Gniezna

Z takiej możliwości już skorzystało Gniezno, inwestując w modernizację tamtejszego MPK. Projekt, dofinansowany ze środków WRPO2014+ na kwotę 11,5 mln zł (całkowita wartość inwestycji to 16,8 mln zł), zakładał budowę systemu integrującego transport publiczny Gniezna z gminami ościennymi. Realizacja podpisanej półtora roku temu umowy właśnie dobiega końca. Skorzystają mieszkańcy miasta i gminy Gniezno oraz pobliskiej gminy Niechanowo. Obecnie są też prowadzone rozmowy z gminą Czerniejewo.

- Zakładamy, że projekt zostanie ostatecznie zrealizowany z końcem tego roku. Ostatnie tygodnie przed świętami to już przede wszystkim intensywna kampania promocyjna, która zakończy się 31 grudnia – mówi Alicja Łyskawa z MPK w Gnieźnie.

Projekt obejmował cztery zadania. Priorytetem był zakup 12 sztuk niskopodłogowych, hybrydowych autobusów. Tu przetarg wygrała firma Solaris, dostarczając pojazdy z silnikiem spełniającym unijną normę emisji spalin Euro 6. Zastąpiły one najstarsze autobusy z dotychczasowej floty.

- Autobusy już widać na ulicach miasta. W połowie listopada wypadł też termin zakończenia rozbudowy zajezdni autobusowej. Nowością jest m.in. automatyczna myjnia, której do tej pory brakowało. Unowocześniony został też warsztat naprawczy, a nawierzchnia placu wymieniona. W zajezdni przeprowadzono także szereg innych prac budowlanych tak, aby jak najlepiej spełniała swoją rolę – dodaje Alicja Łyskawa.

Dzięki unijnemu wsparciu, mieszkańcy Gniezna mogą już także kupować bilety jednorazowe i okresowe za pomocą Mobilnej Karty Miejskiej, która właśnie powstała. Docelowo ma ona również umożliwiać zakup innych biletów, np. do kina, teatru czy też wstępu na basen.

Wdrożenie systemu zwieńczone jest działaniami promocyjno-informacyjnymi. Dzięki plakatom na autobusach i przystankach oraz filmom reklamowym w lokalnej telewizji kablowej, mieszkańcy mogą zobaczyć, jak zmienia się transport publiczny w Gnieźnie. Kampania uświadamia też, jak ważne jest korzystanie z komunikacji publicznej, dzięki czemu przyczyniamy się do dbałości o jakość powietrza.

Stare autobusy do lamusa

Z unijnego wsparcia w walce o czyste powietrze skorzystało też Leszno, inwestując w transport niskoemisyjny. Początkowo projekt zakładał zakup autobusów elektrycznych dla tamtejszego MZK, jednak ostatecznie będą to pojazdy z napędem hybrydowym.

- Pierwotny plan zakupu autobusów elektrycznych przewyższył nasz budżet, ponieważ projekt przygotowano trzy lata temu i był on oparty na cenach rynkowych z tamtego okresu. Gdy doszło do realizacji, okazało się, że ceny wzrosły – wyjaśnia Małgorzata Łakomy, kierownik Biura Projektów Współfinansowanych Miasta Leszna.

Nowy przetarg wygrała firma Volvo. Umowa na zakup 8 autobusów hybrydowych już została podpisana. Termin jej realizacji przypada na sierpień przyszłego roku, jednak być może autobusy trafią do Leszna już w czerwcu.

- Zakupione autobusy będą stanowić jedną trzecią całej floty. Zastąpią najstarsze i najbardziej zużyte pojazdy, które bez wątpienia miały już negatywny wpływ na środowisko. Nowy tabor spełnia restrykcyjne normy emisji spalin Euro 6 – dodaje Małgorzata Łakomy.

W autobusach pojawią się też biletomaty. Obecnie trwa przetarg na 26 urządzeń do zakupu biletów. W mieście natomiast powstaną dwie nowe pętle, przy ulicy Rejtana oraz przy ulicy Jagiełły, które powinny być gotowe wiosną przyszłego roku. Cały projekt wart jest 16,9 mln zł, z czego dofinansowanie unijne wyniosło 11,7 mln zł.

Plik z tekstem (transkrypcja opisowa nagranego dźwięku): pobierz .DOC, pobierz .PDF.

Innowacje a ekologia

Wymiana taboru autobusowego na bardziej ekologiczny to jednak nie jedyna droga w walce o czyste powietrze. Konkurs „i-Wielkopolska Innowacyjni dla Wielkopolski”, organizowany przez samorząd województwa wielkopolskiego już od 2007 roku, pokazuje m.in. w jak różny sposób można zabiegać o czyste środowisko. Innowacyjne produkty to jeden z nich, dlatego firmy z regionu, które wpisują się w globalne trendy, mają szansę na spory zastrzyk gotówki.

- Celem działań Samorządu Województwa Wielkopolskiego jest promocja najbardziej innowacyjnych produktów, usług lub rozwiązań powstałych w wielkopolskich firmach. Jest to możliwe właśnie dzięki konkursowi o Nagrodę Marszałka Województwa Wielkopolskiego „i-Wielkopolska Innowacyjni dla Wielkopolski” – mówi Maciej Sytek, były członek zarządu województwa wielkopolskiego.

W kategorii inteligentne specjalizacje mogą m.in. zabłysnąć twórcy ekologicznej żywności, recyklingu w produkcji mebli czy też ekoinnowacyjnych środków transportu, w tym komunikacji publicznej. Ale nie ma stricte ekologicznego kryterium weryfikacji.

Jest też druga kategoria, która w tym roku w konkursie występuje po raz pierwszy, a co za tym idzie - cieszy się mniejszym zainteresowaniem niż oblegane inteligentne specjalizacje.

– W Kategorii „H2 Wielkopolska” chcielibyśmy nagrodzić firmy, które wdrażają rozwiązania oparte na nowoczesnych technologiach wodorowych. Bo konkurs „i-Wielkopolska Innowacyjni dla Wielkopolski” stanowi jeden z elementów realizowanej przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego polityki wsparcia rozwoju czystej energetyki w Wielkopolsce – mówi Maciej Sytek.

Konkurs może być dobrą motywacją do szukania innowacyjnych i zarazem ekologicznych rozwiązań. Dla czterech najlepszych przedsiębiorstw organizatorzy przewidzieli po 30 tys. zł nagrody. Konkurs zostanie rozstrzygnięty przed końcem roku.

Negatywny wpływ na zdrowie człowieka, a także ekosystem, stały się pretekstem do zmian. Tym bardziej, że w dbałości o jakość powietrza, a więc każdego z nas, Unia wprowadza coraz surowsze normy. Na szczęście nie tylko stawia wymagania, ale też, m.in. poprzez oferowane wsparcie finansowe, pomaga te normy spełniać. A wielkopolskie samorządy potrafią tę pomoc pozytywnie wykorzystać.