Nowotwór u dziecka to dla każdego rodzica największy cios. Co roku w Polsce diagnozuje się ponad 1,1 tys. nowych zachorowań. Wczesne wykrycie choroby daje szansę na wyleczenie. Dlatego w Wielkopolsce od kilku miesięcy realizowany jest program profilaktyczny w zakresie onkologii dziecięcej.
Rocznie w Europie odnotowuje się około 15 tys. zachorowań wśród najmłodszych, a w grupie 15-24 lat jest to około 20 tys. przypadków. Choć te dane mogą zatrważać, to dobra wiadomość jest taka, że coraz częściej są to schorzenia wyleczalne. Liczy się jednak wczesne wykrycie. Stąd tak ważne jest poszerzanie wiedzy na temat pierwszych symptomów rozwijającej się choroby nowotworowej u dzieci i młodzieży, zarówno wśród personelu medycznego, jak i rodziców i opiekunów. Zaś w procesie leczenia najważniejsze jest skrócenie czasu pomiędzy pojawieniem się pierwszych objawów, a podjęciem działań związanych z dokładną diagnozą i leczeniem. W regionie działania profilaktyczne i edukacyjne realizowane są w ramach Programu Profilaktycznego w zakresie onkologii dziecięcej – Wielkopolska Onkologia Dziecięca, współfinansowanego ze środków Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. Przedsięwzięcie realizowane jest od marca br. i już przynosi pierwsze efekty.
Zdrowie na wagę złota
W ramach programu realizowane są działania edukacyjne i informacyjne skierowane do mieszkańców Wielkopolski oraz wspierające samych pacjentów. W pierwszej kolejności pomoc otrzymały dzieci i młodzież z rozpoznaną chorobą nowotworową.
– Mali pacjenci oraz ich najbliższe otoczenie mogą korzystać z pomocy zespołu specjalistów: psychologów, dietetyka, terapeutów integracji sensorycznej, rehabilitantów oraz neurologopedy. Tak holistyczne podejście w Europie Zachodniej jest normą leczenia chorób nowotworowych dzieci, ponieważ ułatwia powrót do zdrowia i jest w stanie przeciwdziałać wielu negatywnym następstwom terapii przeciwnowotworowej prowadzonej u pacjentów. My te standardy efektywnie wprowadzamy. Pomoc zespołu specjalistów świadczona jest bezpośrednio na oddziałach hematologiczno-onkologicznych oraz w poradni onkologicznej – podkreśla prof. dr n. med. Danuta Januszkiewicz-Lewandowska, specjalista chorób dzieci, onkologii i hematologii dziecięcej, lekarz kierujący oddziałem onkologiczno-hematologicznym i kierownik Poradni Onkologicznej Kliniki Onkologii, Hematologii i Transplantologii Pediatrycznej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.
W ramach programu ruszyła strona internetowa (www.wielkopolskaonkologiadziecieca.pl), gdzie można znaleźć m.in. porady dla pacjentów i zestawy materiałów edukacyjnych. Do końca grudnia w mediach prowadzona będzie kampania informacyjna. Efekt podjętych działań? Coraz więcej rodziców i opiekunów małych pacjentów zgłasza się po wsparcie dla swoich dzieci, u których zdiagnozowano chorobę nowotworową.
– Do końca października przeprowadzono 178 godzin konsultacji dietetycznych, odbyło się blisko 50 spotkań z neurologopedą, a fizjoterapeuci i specjaliści terapii integracji sensorycznej udzielili ponad 400 porad. Najważniejsze jednak okazało się wsparcie psychologiczne, co przełożyło się na ponad 1,2 tys. godzin konsultacji – mówi Joanna Kalińska, kierownik Centrum Edukacji Zdrowotnej Programu. – Wartością dodaną prowadzonych działań jest zmiana postrzegania choroby nowotworowej przez rodziców - coraz częściej mówią o niej, chcą też dzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem z innymi – dodaje.
Rak to nie wyrok
Ważną częścią projektu są konsultacje lekarskie i pielęgniarskie związane głównie ze szczepieniami ochronnymi opiekunów i rodziców dzieci chorych na nowotwory, które nie są finansowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Odrębnym problemem, wymagającym konsultacji medycznych, są w wybranych przypadkach badania predyspozycji genetycznych do choroby nowotworowej. W ramach programu organizowane są też konferencje regionalne.
– Za nami już spotkania w Pile, Koninie, Ostrowie Wielkopolskim, Lesznie oraz w Poznaniu. Debaty skierowane były do lekarzy, pielęgniarek, personelu Podstawowej Opieki Zdrowotnej, a także do samorządowców, pracowników opieki społecznej oraz oświaty. Tematem przewodnim była profilaktyka i wczesne wykrywanie chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży. Każdej konferencji towarzyszyły dwie wystawy. Pierwsza z nich - „Waleczne Dzieciaki To Nie Ponuraki” pokazywała przepiękne portrety dzieci leczonych z powodu choroby nowotworowej wraz z ich rodzicami. Druga ekspozycja obejmowała między innymi plakaty edukacyjne, obrazujące wczesne objawy chorób nowotworowych u dzieci i młodzieży. Kolejne konferencje organizowane będą w przyszłym roku – zapowiada Maria Witak, prezes poznańskiej Fundacji Pomocy Dzieciom z Chorobami Nowotworowymi. – W 2019 roku ruszą też szkolenia dla lekarzy, pielęgniarek, pracowników POZ, a także nauczycieli i pracowników pomocy społecznej. Planujemy przeszkolić ponad tysiąc osób! Będziemy też obecni podczas różnorodnych imprez lokalnych. Wszystko po to, aby z wiedzą o zapobieganiu i profilaktyce wczesnego wykrywania nowotworów dotrzeć do jak najszerszego grona odbiorców.
Program Profilaktyczny w zakresie onkologii dziecięcej - Wielkopolska Onkologia Dziecięca to przedsięwzięcie realizowane przy wsparciu WRPO 2014+ w ramach Poddziałania 7.2.2 Usługi społeczne i zdrowotne. Wartość projektu to ponad 6,2 mln zł, z czego unijne dofinansowanie wyniosło ok. 5,2 mln zł. Program realizowany będzie do lutego 2021 roku.
***
W Wielkopolsce podejmowanych jest wiele działań związanych z profilaktyką, diagnostyką i leczeniem schorzeń nowotworowych. Dzięki unijnym środkom Wielkopolskie Centrum Onkologii w Poznaniu wzbogaciło się o nowoczesny robot Da Vinci – to jedno z najbardziej zaawansowanych technologicznie narzędzi na świecie, wspomagające operacje chirurgiczne, m.in. nowotworów. Urządzenie pozwoli precyzyjniej zlokalizować guza czy też margines zdrowej tkanki. Sprzęt charakteryzuje się małą inwazyjnością, pionierskimi rozwiązaniami technologicznymi oraz intuicyjnym interfejsem. Szerzej o aparaturze pisaliśmy w listopadowym wydaniu e-biuletyn „Nasz Region”. W tym numerze zamieszczamy materiał filmowy pokazujący skalę możliwości urządzenia.
Robot Da Vinci już w Poznaniu – w jaki sposób będzie wspomagał operacje chirurgiczne? Obejrzyj film.
Łukasz Karkoszka
