Zwięzła komunikacja

Są wygodne, skracają czas dojazdu i przynoszą korzyści dla środowiska. Węzły przesiadkowe to antidotum na współczesne problemy związane z mobilnością polskich miast. W Wielkopolsce sukcesywnie ich przybywa. Kolejne powstały przy stacjach kolejowych w Dopiewie i Palędziu.

Jeszcze kilkanaście lat temu codziennością podróżnych było, że przystanki autobusowe od dworców PKP oddalone były w znacznej odległości od siebie, a rozkłady jazdy nie były ze sobą zintegrowane, co nieraz przekładało się na wielogodzinne oczekiwanie na połączenie. Dziś to się zmienia. W wielu wielkopolskich gminach, przy wsparciu WRPO 2014+, powstają nowoczesne węzły przesiadkowe, które integrują transport krajowy, miejski i podmiejski. Mieszkańcy zyskują nie tylko możliwość szybkiego połączenia z dużymi miastami, ale też oszczędzają czas – nie stojąc w korkach. Zyskuje też środowisko: mniej samochodów na ulicach, to mniej emisji trujących gazów cieplarnianych i mniejszy smog.

Zrównoważona komunikacja

Do sieci samorządów, które pochwalić mogą się zintegrowanymi węzłami przesiadkowymi dołączyła gmina Dopiewo. Do korzystania z metropolitalnej kolei zachęcają mieszkańców dwa węzły, które powstały w Dopiewie i Palędziu.

- Modernizacja okolic dworców kolejowych była następstwem dynamicznego napływu nowych mieszkańców i związanej z tym urbanizacji naszej miejscowości. W ostatnich latach zmienił się charakter naszej gminy z rolniczej na podmiejską, wchodzącą w skład aglomeracji poznańskiej. Każdego roku przybywa nam około 1000 mieszkańców – mówi Adam Mendrala, kierownik Referatu Promocji i Rozwoju Gminy Dopiewo.

Łącznie na obu węzłach przesiadkowych stworzono 225 miejsc parkingowych, w tym dla pojazdów osób niepełnosprawnych. Są oświetlone i monitorowane przez systemy kamer. Stoją tu wiaty rowerowe, info-kioski, tablice elektroniczne i ławki. Inwestycja zmieniła estetykę i funkcjonalność tych miejsc. Powstały także dodatkowe odcinki dróg, ścieżek pieszo-rowerowych i chodników.

W Europie kolej jest coraz częstszą alternatywą dla transportu kołowego. To nowoczesny, przyjazny dla środowiska i szybki sposób przemieszczania się. W Polsce ten trend dopiero nabiera tempa.

– Zmiana przyzwyczajeń mieszkańców, żeby, gdy jest to możliwe, zamiast podróżować samochodem do pracy lub na uczelnię, wybierali kolej, stała się wyzwaniem. Z jednej strony chodziło o uświadomienie mieszkańcom zalet podróżowania pociągiem jako nowoczesnego, szybszego od auta, komfortowego, tańszego i przyjaznego dla środowiska sposobu przemieszczania się, z drugiej pokazanie, że kolej może być antidotum na korki na drodze i utrudnienia komunikacyjne. Udało się. Parkingi są dziś wypełnione samochodami. W godzinach szczytów perony są pełne podróżnych – podkreśla Adam Mendrala.

Dopiewo uczestniczy również w projekcie Poznańskiej Kolei Metropolitalnej, którego istotą było zwiększenie częstotliwości kursowania pociągów w obydwie strony tzn. z Dopiewa przez Palędzie do Poznania i odwrotnie.

– Samochód nie będzie konkurencyjny dla pociągu, który potrzebuje 15 i 12 minut, by zatrzymać się na stacji Poznań Główny. Gdyby nie unijne środki, inwestycja nie doszłaby do skutku, ponieważ z pewnością przegrałaby z innymi pilnymi zadaniami, które stoją przed naszą gminą. Nowe węzły to nowa jakość w systemie komunikacji publicznej. Mamy powody do zadowolenia – zaznacza Adam Mendrala.

Całkowity koszt budowy węzłów to 11,5 mln zł, z czego unijna dotacja WRPO 2014+ wyniosła 7,5 mln zł.

Ambitne cele

Węzły w Dopiewie i Palędziu są kolejnym elementem kształtowania nowej polityki transportowej na terenie aglomeracji poznańskiej.

– Rosnąca liczba samochodów wraz z pogłębiającym się zjawiskiem suburbanizacji i odpływem ludności ze stolicy regionu do gmin ościennych, powodują narastanie korków oraz wzrost zanieczyszczeń. Nowe węzły przesiadkowe zlokalizowane tuż przy stacjach obsługiwanych przez nowoczesne i klimatyzowane pociągi Poznańskiej Kolei Metropolitalnej, zachęcają mieszkańców do zmiany preferencji komunikacyjnych – mówi Dawid Drobnić ze Stowarzyszenia Metropolia Poznań. – Inwestycje w ramach ZIT realizowane są w większości przy liniach komunikacji szynowej. W gminach bez czynnej komunikacji kolejowej (Śrem, Tarnowo Podgórne, Kleszczewo) budowane węzły integrują komunikację autobusową z transportem indywidualnym.

W praktyce oznacza to, że powstają centra przesiadkowe z parkingami, gdzie mieszkańcy będą mogli zostawić swoje samochody i przesiąść się na autobusy, które dowiozą ich do celu lub pozwolą dotrzeć do miejscowości, obsługiwanych przez komunikację kolejową.

Do tej pory dzięki dofinansowaniu ze środków WRPO 2014+ uruchomiono węzły w miejscowościach: Czempiń, Bolechowo, Dąbrówka/Palędzie, Dopiewo, Pobiedziska, Biskupice, Kostrzyn, Murowana Goślina, Skoki, Oborniki Miasto, Swarzędz, Środa Wielkopolska, Szamotuły, Pamiątkowo, Baborówko, Poznań (ul. Szymanowskiego), Puszczykówko, Złotniki, Kobylnica.

– Dotychczasowe funkcjonowanie systemu pokazuje, że mamy do czynienia ze zmianą o kluczowym znaczeniu dla poprawy jakości transportu. Parkingi P&R (ang. Park&Ride - Parkuj i Jedź) i B&R (Bike&Ride) na oddanych węzłach sukcesywnie zapełniają się. Aby system był jak najbardziej efektywny, gminy tworzą też nowe połączenia autobusowe umożliwiające dowóz pasażerów z osiedli do węzłów. W ten sposób mieszkańcy stopniowo zmieniają swoje przyzwyczajenia komunikacyjne i przesiadają się na niskoemisyjny transport kolejowy. Zmniejszamy w ten sposób liczbę samochodów wjeżdżających codziennie do Poznania – podkreśla Dawid Drobnić.

Aktualnie w trakcie realizacji (projektowanie lub budowa), ale z zapewnionym finansowaniem ze środków z puli ZIT WRPO 2014+ są węzły: Czerwonak Osiedle, Czerwonak, Owińska, Kleszczewo, Mosina, Puszczykowo, Wargowo, Oborniki Miasto (kolejna rozbudowa), Rokietnica, Stęszew, Strykowo, Chludowo, Golęczewo, Paczkowo, Swarzędz (kolejna rozbudowa), Śrem (ul. Stary Rynek), Śrem (ul. Zamenhofa), Przeźmierowo, Tarnowo Podgórne, Kokoszyn, Ceradz Kościelny, Lusowo, Sady, Buk, Kórnik, Szamotuły (kolejna rozbudowa), Luboń, Poznań (ul. św. Michała), Poznań (Strzeszyn), Poznań (Rondo Starołęka), Poznań (Rondo Rataje), Grunwaldzka/Plewiska.

Stworzenie zintegrowanego systemu węzłów przesiadkowych, jak pokazują dane, wpłynęło na zwiększenie liczby pasażerów korzystających z Poznańskiej Kolei Metropolitalnej. W 2018 r. liczba korzystających z PKM wzrosła aż o 2 mln osób. Co więcej, każda z czterech linii odnotowała znacznie większą liczbę pasażerów.

Plik z tekstem (transkrypcja opisowa nagranego dźwięku): pobierz .DOC, pobierz .PDF.