Jeszcze dekadę temu przyszłość większości seniorów była przewidywalna i raczej smutna. Szczęśliwie, ten obraz powoli przemija. Dzięki wsparciu unijnych środków w całej Polsce powstaje coraz więcej miejsc przyjaznych srebrnemu pokoleniu. Należą do nich również kluby seniora, których także w Wielkopolsce nie brakuje. Co prawda w obecnej sytuacji ich działalność musiała zostać zawieszona, jednak w niedalekiej przyszłości, ich znaczenie będzie nie do przecenienia.
Na przestrzeni ostatnich 30 lat znacząco zmieniła się struktura wiekowa populacji Polski. Bardzo dobrze ukazuje to liczba osób w wieku poprodukcyjnym, czyli powyżej 65. roku życia. W 1990 roku stanowili oni nieco ponad 10% społeczeństwa, dziś – prawie 22%. To ogromne wyzwanie dla systemu opieki zdrowotnej, ale i szansa rozwoju usług dedykowanych seniorom.
Jednymi z ciekawszych rozwiązań, wspieranych, także przez fundusze unijne, są kluby seniora. To rozwiązania dla osób, które w srebrnym okresie swojego życia nadal są pełne pasji i zaangażowania. Nie ma tam miejsca na nudę, a samotność zwyczajnie nie istnieje.
Stawiają na seniorów
Gmina miejsko-wiejska Kleczew, na wschodzie województwa. Według danych z 2018 roku, mieszka tu prawie 10 tys. osób, z czego ponad 1700 jest w wieku poprodukcyjnym. To prawie 18% populacji. Od dawna podejmowane są tu różnorakie działania na rzecz aktywizacji seniorów, zarówno przez władze, jak i instytucje pozarządowe.
- Nasi seniorzy dużą pomoc otrzymali od konińskiej Fundacji Nowa Perspektywa na Rozwój, w której swego czasu aktywnie działałem – mówi Mariusz Musiałowski, burmistrz Kleczewa. - Organizowaliśmy warsztaty, spotkania, wycieczki. Mocno ograniczały nas jednak możliwości lokalowe. Kiedy zostałem burmistrzem miasta, wróciłem do tych inicjatyw. Dzięki unijnemu wsparciu udało nam się zagospodarować niewykorzystywane pomieszczenia Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Kleczewie. Wyposażyliśmy je w niezbędny sprzęt i stworzyliśmy klub seniora zapewniający bogatą ofertę zajęć – dodaje.
Pierwszym krokiem, ku realizacji projektu prowadzonego przez Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Kleczewie, było zaadaptowanie pomieszczeń, o łącznej powierzchni ponad 350 m2. Zakupiono nowe meble, sprzęt audiowizualny, komputery oraz specjalistyczne urządzenia do ćwiczeń rehabilitacyjnych: rowerki stacjonarne, stepery (urządzenie do treningu w pozycji pionowej, imitujące chód – przyp. red.), rotory do rąk i nóg czy materace. Klub rozpoczął działalność w sierpniu.
- Dla naszych seniorów przygotowaliśmy ciekawy program – mówi Małgorzata Łucka, zastępca kierownika MGOPS w Kleczewie, koordynator projektu. - Mogą uczestniczyć w zajęciach plastycznych, rękodzieła, zdrowego stylu życia, edukacji zdrowotnej, komputerowych czy pierwszej pomocy, a także korzystać z poradnictwa prawnego. W przyszłości planujemy także terapię dźwiękami, tańcem i muzyką. Ponadto, organizujemy wyjazdy do kina, teatru, muzeum lub wycieczki odpowiadające zainteresowaniom uczestników. W tym roku byliśmy w Muzeum Okręgowym w Gosławicach – dodaje.
Seniorzy chętnie korzystali z zajęć i chwalili możliwość uczestniczenia w klubie seniora.
- Byliśmy aktywnymi uczestnikami, zaangażowanymi w działanie klubu – mówią państwo Marianna i Zenon Sucholas. - Pomocne okazały się zajęcia z pierwszej pomocy i postępowania w chorobie przewlekłej, konkretnie cukrzycy. Tę wiedzę wykorzystujemy w codziennym życiu. Najważniejsze jednak jest towarzystwo. Jest tu wiele osób w naszym wieku, z którymi dzielimy wspólne doświadczenia. Nie ma miejsca na samotność – dodają.
- Bardzo pomogła mi gimnastyka i spacery na świeżym powietrzu – mówi Helena Michalska. - Świetnie bawiłam się także podczas prac plastycznych – dodaje.
Ze względu na pandemię koronawirusa, działalność klubu musiała zostać tymczasowo zawieszona. Zarówno personel, jak i seniorzy liczą jednak, że sytuacja prędzej czy później wróci do normy.
Całkowita wartość projektu „Gmina Kleczew stawia na seniorów!” to około 450 tys. zł. Wsparcie z WRPO 2014+ to kwota ponad 430 tys. zł.
Srebrne lata w Pałacu
O seniorach nie zapominają również w Tarnowie Podgórnym, konkretnie – w Pałacu Jankowice. Ten znany w całej Wielkopolsce obiekt jest nie tylko miejscem obcowania z kulturą i muzyką klasyczną na najwyższym poziomie, ale i… siedzibą klubu seniora.
- Powstanie klubu było odpowiedzią na potrzebę stworzenia miejsca integracji seniorów chętnych do rozwijania swojej pasji oraz tych, dla których zachowanie dobrej kondycji, zarówno fizycznej, jak i psychicznej, pozostaje ważne – mówi Monika Rutkowska, dyrektor Pałacu Jankowice. - Starsi, często zagrożeni wykluczeniem społecznym, mogą tutaj nie tylko ciekawie spędzać czas, ale także podtrzymywać kontakty towarzyskie, co jest dla nich szczególnie ważne – dodaje.
Na potrzeby klubu stworzono dwie nowe pracownie.
- Pracownia kreatywna, wyposażona w piec do wypalania ceramiki, jest miejscem relaksu, konstruktywnej pracy artystycznej, ale też terapii manualnej. Sala sensoryczna zaś, to pomieszczenie wyposażone w urządzenia umożliwiające stymulację zmysłów za pomocą odpowiednio dobranych bodźców. Tego rodzaju terapia pozwala dowolnie badać i chłonąć szeroki wachlarz doznań zmysłowych w bezpiecznym i przyjaznym dla uczestnika środowisku – wyjaśnia Monika Rutkowska.
W Pałacu Jankowice, na seniorów czeka też wiele innych ciekawych zajęć, m.in. gimnastyka, ćwiczenia stymulujące sprawność intelektualną, a nawet samoobrona połączona z kursem pierwszej pomocy. Uczestnicy mogą też wysłuchać wykładów o zdrowiu czy wziąć udział w warsztatach komputerowych i rękodzielniczych.
Jak dotąd, z projektu skorzystało 97 seniorów, odbyło się prawie 900 godzin różnego rodzaju zajęć i aktywności. Jedną z uczestniczek jest Lucyna Stachurska.
- Zawsze interesowałam się rękodziełem i ceramiką, niestety jakoś brakowało mi motywacji, żeby tę pasję rozwijać – mówi. - Bliscy powiedzieli mi o klubie w Pałacu Jankowice i przekonali, żebym spróbowała. Nie żałuję! Nie opuściłam ani jednego spotkania. Prowadzący byli bardzo profesjonalni i wiele mnie nauczyli. Spędziłam też mnóstwo czasu w gronie innych osób, czego bardzo potrzebowałam. Kiedy klub znów zostanie otwarty, z pewnością do niego wrócę – przekonuje.
Na czas pandemii, działalność klubu seniora została czasowo zawieszona.
Całkowity koszt projektu „Tarnowo Podgórne dla Seniorów – działania opiekuńcze i aktywizujące” wynosi ponad 500 tys. zł, z czego dofinansowanie z WRPO 2014+ to kwota prawie 480 tys. zł. Przedsięwzięcie realizowane było w partnerstwie z Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Tarnowie Podgórnym.
Dzienny Dom Opieki Medycznej działa w Wągrowcu. Zobacz, jak mają się jego podopieczni.
Dominik Wójcik