Globalne wyzwania, takie jak zmiana klimatu, zanieczyszczenie środowiska czy utrata różnorodności biologicznej to wyraźny sygnał, że najwyższy czas naprawić nasze nie najlepsze relacje z naturą. Jak? Inwestując, zmieniając przyzwyczajenia i edukując. Poznań nie szczędzi sił i środków na ekologiczne projekty. Ostatnio dużo dzieje się w dolinie rzeki Cybiny.
Życie w środowisku, w którym nic się nie marnuje, zasobami naturalnymi gospodaruje się w sposób zrównoważony, a różnorodność biologiczną chroni się, ceni i przywraca – to cele unijnej polityki względem środowiska naturalnego na najbliższe lata. Wspólnota Europejska posiada jedne z najbardziej rygorystycznych na świecie norm środowiskowych, których zadaniem jest ochrona przyrody. Poza inwestycjami w „zieloną” infrastrukturę, podejmowane są również działania promocyjne i edukacyjne, ponieważ to właśnie wiedza o konsekwencjach zmian klimatycznych mobilizuje nas do działania.
Wiele miast Wielkopolski tworzy projekty, skutkujące podniesieniem świadomości ekologicznej mieszkańców. Jednym z nich jest stolica naszego regionu.
Dzieje się
- W Poznaniu realizowane są liczne zadania uwzględniające edukację ekologiczną – mówi Agnieszka Górczewska, zastępca dyrektora Biura Koordynacji Projektów i Rewitalizacji Miasta Urzędu Miasta Poznania.
- Wiele projektów poprzedzamy konsultacjami społecznymi, włączamy także mieszkańców w realizację różnych przedsięwzięć, zapraszamy na warsztaty czy pikniki ekologiczne.
W mieście nie szczędzi się także pieniędzy na inwestycje w tej dziedzinie. Przykładem są pływające ogrody powstające coraz liczniej w przestrzeni miejskiej. To niewielkie zespoły roślinne, których zadaniem jest m.in. poprawa bioróżnorodności w aglomeracjach. Ich tworzeniu już od niemal czterech lat towarzyszą warsztaty edukacyjne dla mieszkańców.
Sporo dzieje się również wokół rzeki Warty i jej prawego dopływu - Cybiny. Powstały miejskie plaże, a kursy rozpoczął tramwaj wodny, dzięki któremu można z bliska obserwować walory przyrodnicze okolicy. Dużą popularnością cieszy się także Wartostrada, która rozbudziła wśród mieszkańców zainteresowanie okolicą rzeki.
Ścieżki i ogrody
Obecnie, miasto, we współpracy z Bramą Poznania – Interaktywnym Centrum Historii Ostrowa Tumskiego, jest w trakcie realizacji projektu stworzonego z myślą o edukacji ekologicznej dzieci i dorosłych. Przedsięwzięcie zakłada powstanie Eksperymentalnego Ogrodu Dziedzictwa, Ekologicznej Ścieżki Edukacyjnej oraz Rzecznego Ogrodu Ekoedukacji.
Eksperymentalny Ogród Dziedzictwa powstał w sąsiedztwie Bramy Poznania. Całoroczny ogród czerpie inspiracje z natury, tworzony i pielęgnowany jest przy minimalnym zużyciu zasobów. W uprawę ogrodu mogą angażować się wszyscy chętni.
- Na terenie przy ulicy Ostrówek posadziliśmy rośliny jadalne, barwierskie, lecznicze i miododajne. Służą nam do prowadzenia warsztatów i spotkań edukacyjnych dotyczących dzikiej kuchni czy ziołolecznictwa. Ogród jest także swoistym miernikiem zmian klimatycznych, które obserwujemy od dłuższego czasu – wyjaśnia Agnieszka Górczewska. - Aktywności związane z ogrodem zaplanowane są na cały okres wegetacyjny, czyli od kwietnia do września. Warsztaty obejmują zagadnienia archeobotaniki, biodynamiki czy bioróżnorodności – dodaje.
Wokół Bramy Poznania, wzdłuż rzeki Cybiny i Wartostrady, powstała ścieżka przyrodnicza. To teren dzikiej natury, w którym można zaobserwować zależności ekologiczne, zmiany klimatyczne, ale i efekty działalności człowieka. Ścieżka prowadzi przez 12 oznakowanych punktów-przystanków i liczy około dwóch kilometrów.
- Każda stacja porusza inne zagadnienie związane z nadrzecznym ekosystemem. Przyglądamy się okolicznym drzewom, terenom podmokłym, zwierzętom, głównie przylatującym tu ptakom – mówi Górczewska. - Uczestnicy mogą w Bramie Poznania wypożyczyć plecaki wyposażone w lupę, miarkę, lornetkę, kredki i sznurek, które są pomocne przy spacerze po ścieżce. Dodatkowo, dla dzieci w wieku od 6 do 12 lat, przygotowano zeszyty zadań. Na wędrówkę po ścieżce wybrać się mogą wszyscy: rodziny, jak i zorganizowane grupy – dodaje.
Kolejnym etapem projektu jest budowa Rzecznego Ogrodu Edukacji, który usytuowany będzie w dwóch miejscach: przy ulicy Ostrówek, gdzie będzie sąsiadować z Eksperymentalnym Ogrodem Dziedzictwa, oraz w dolinie Cybiny.
- Ogród będzie miejscem zabawy i spędzania wolnego czasu w miejskiej przyrodzie oraz przestrzenią edukacji ekologicznej prowadzonej w atrakcyjny sposób – zapewnia Górczewska. - Zaprojektowany będzie zaś z wykorzystaniem naturalnych elementów – drewna, piasku, roślinności – dodaje.
Powstanie również dedykowana strona internetowa, zawierająca przystępne informacje przystosowane dla czytelnika w każdym wieku. Wszystkie elementy projektu mają być gotowe do końca roku.
Całkowita wartość projektu „Brama otwarta na rzekę – edukacja ekologiczna na terenach nadrzecznych w Poznaniu” to kwota niemal 1,3 mln zł, z czego dofinansowanie w ramach WRPO 2014+ wyniosło ponad 800 tys. zł.
Eksperymentalny Ogród Dziedzictwa z kamerą odwiedził zespół magazynu „Zmieniamy Wielkopolskę” (odc. 87).
Dominik Wójcik