Zarząd Województwa Wielkopolskiego od wielu lat rozwija transport kolejowy, traktując go jako kluczową formę mobilności mieszkańców. Dzięki dofinansowaniu z WRPO 2014+, ten rok przyniesie kolejne odcinki zmodernizowanych linii i zakup kolejnych jednostek nowoczesnego taboru.
W ubiegłym roku na przejazdy po wielkopolskich torach sprzedano o 2 mln biletów więcej niż rok wcześniej. Ten dynamiczny trend jest stałym efektem konsekwentnych działań wynikających z realizacji polityki transportowej Samorządu Województwa Wielkopolskiego. U jej podstaw leżą inwestycje w modernizację istniejących linii kolejowych oraz ciągła poprawa komfortu pasażerów poprzez skrócenie czasu przejazdu, zakup taboru oraz wzrost częstotliwości kursowania pociągów. Schemat działania jest zawsze taki sam – najpierw podniesienie jakości infrastruktury, a następnie nowy i dostosowany do oczekiwań Wielkopolan tabor.
Miliony na kolej
W ubiegłym okresie finansowania Samorząd Województwa Wielkopolskiego przeznaczył m.in. ok. 300 mln zł na modernizację linii w kierunku Wągrowca i Wolsztyna. Ten rok przyniósł rekordową pod względem wysokości wkładu finansowego województwa (425 mln zł pochodzi z EFRR w ramach WRPO 2014 +) umowę na modernizację linii kolejowej z Poznania do Piły. – To najlepszy dowód na to, że Zarząd Województwa poważnie traktuje swoje zobowiązania wobec społeczeństwa dotyczące polepszenia standardu linii kolejowych, a masowo rosnąca liczba pasażerów potwierdza to, że są to działania skuteczne – uważa Jerzy Kriger, dyrektor Departamentu Transportu UMWW.
Do tej pory na terenie Wielkopolski zmodernizowane zostały linie kolejowe prowadzące z Poznania w kierunku Gniezna, Zbąszynka, Wągrowca i Wolsztyna. Na każdej z nich kursują nowoczesne składy, których operatorem jest spółka Koleje Wielkopolskie. Jeszcze w tym roku pojawią się one na kolejnych zmodernizowanych liniach. Pociągi wyjadą z Poznania do Ostrowa, Kalisza i Kępna. Zakończy się również modernizacja linii Jarocin – Września – Gniezno, na której po pięciu latach przerwy zostaną uruchomione połączenia pasażerskie. Jest to szczególnie ważne w kontekście otwarcia nowej fabryki Volkswagena we Wrześni. Na tej linii pasażerowie mogą oczekiwać przyspieszenia pociągów do prędkości co najmniej 120 km/h. Nieco dłużej na poprawę warunków podróży poczekają mieszkańcy Kościana czy Wronek. Linie do Leszna i Krzyża powinny być gotowe w następnym roku. – W ciągu półtora roku zostanie dostarczonych 10 nowych składów. Będą one dłuższe niż dotychczasowe, bo koleją jeździ coraz więcej pasażerów i pociągi, które kupowaliśmy wcześniej, teraz są już za krótkie – tłumaczy Jerzy Kriger.
Do Piły 40 minut krócej
Przebudowa linii kolejowej Poznań Główny – Piła Główna rozpocznie się jeszcze w tym roku i początkowo obejmie odciek pomiędzy Poznaniem a Obornikami. Na czas remontu zostanie wyłączony z użytkowania jeden tor. Więcej niedogodności związanych z realizacją projektu czeka pasażerów podróżujących na odcinku między Obornikami a Piłą. Prace nad nim rozpoczną się latem przyszłego roku i potrwają do końca 2019 r. W tym czasie na wspomnianym odcinku zostanie wprowadzona zastępcza komunikacja autobusowa. Po tym okresie również na linię prowadzącą z Poznania do największego miasta północnej Wielkopolski wyjedzie nowy tabor, który będzie mógł osiągać prędkość początkowo 120, a następnie prawdopodobnie 160 km/h. Po zakończeniu modernizacji pociągi na całej trasie skrócą czas przejazdu o ok. 40 minut, a podróż z Piły do Poznania pociągiem pospiesznym będzie trwała poniżej godziny.
Gruntownie wyremontowane i unowocześnione zostaną wszystkie stacje i przystanki kolejowe na trasie, powstaną też nowe – dwa w Poznaniu, po jednym w Złotkowie i Gołaszynie. Na zrewitalizowanych peronach pojawi się system informacji wizualnej i nowe oświetlenie. Nie zostanie natomiast położony na brakujących fragmentach trasy drugi tor. Dzięki nowoczesnemu systemowi sterowania ruchem linia utrzyma swoją przepustowość bez tej kosztownej inwestycji, a pociągi przyspieszą, zyskując nowych pasażerów, tak jak stało się to na innych, wcześniej zmodernizowanych odcinkach. – Czas przejazdu jest jednym z najważniejszych czynników decydujących o wyborze środka transportu – wyjaśnia Jerzy Kriger. – Innymi są nowoczesny tabor i wspólny bilet na pociąg i komunikację miejską – dodaje.
Tabor dla metropolii
Jeszcze w czerwcu 5 sztuk składów EN-57, odkupionych od spółki Przewozy Regionalne, zostanie zmodernizowanych i dostosowanych do obowiązującego w Wielkopolsce standardu. Oprócz wspomnianych już 10 nowych składów pociągów, które w przyszłości będą kursowały na liniach do Leszna i Krzyża (umowa z firmą Pesa na ich dostarczenie powinna zostać podpisana jeszcze w czerwcu br.) znane są już kolejne planowane zakupy taboru. 24 kwietnia br. został ogłoszony konkurs na zakup taboru kolejowego dla regionalnych przewozów pasażerskich, w którym udział może wziąć tylko spółka Koleje Wielkopolskie. W WRPO zarezerwowano na ten cel ponad 44 mln zł.
Nowe inwestycje dają podstawy do formalnego uruchomienia Poznańskiej Kolei Metropolitarnej. Jednak sam proces już trwa – szybsze i wygodniejsze pociągi zachęcają do jazdy, coraz więcej kierowców zostawia swoje samochody przy stacjach i przystankach kolejowych, a kolejne gminy decydują się na budowę parkingów Park&Ride. Mimo to do pełnego sukcesu potrzebne są nowe inwestycje.
– Podstawową kwestią dla przepustowości poznańskiego węzła kolejowego jest budowa nowej linii kolejowej łączącej stacje Poznań Główny i Poznań Wschód, umownie nazywanej trzecim torem – podkreśla dr Bogdan Frąckowiak, pełnomocnik zarządu Stowarzyszenia Metropolia Poznań ds. Poznańskiej Kolei Metropolitalnej. – Na tym odcinku kursują pociągi w trzech kierunkach i bez nowej inwestycji nie będzie możliwe utrzymanie odpowiedniej dla kolei aglomeracyjnej częstotliwości kursowania kolei – dodaje.
Obecnie przygotowywane jest studium wykonalności tej inwestycji. Przygotowano w ramach Master Planu dla Poznańskiej Kolei Metropolitalnej wstępne studium dla budowy linii kolejowej do portu lotniczego Poznań-Ławica, nie wykluczając w przyszłości dodatkowej analizy dla jej przedłużenia do Tarnowa Podgórnego. Bogdan Frąckowiak podkreśla także ważność prowadzonych równolegle prac nad wykorzystaniem dla ruchu osobowego obwodnicy towarowej miasta Poznania, m.in. dotyczące lokalizacji przystanków w ramach zintegrowania jej z komunikacją miejską. – Są to inwestycje, które umożliwią uruchomienie kolei metropolitarnej w pełnym zakresie, ale w ograniczonym możemy ją utworzyć bez zakończenia realizacji wspominanych projektów, które mają szansę zmaterializować się nie wcześniej niż za 5 lat.
– Pociągi, które zostaną zakupione na kolei metropolitarnej (wniosek na zakup 5 z opcją na 10 składów zostanie złożony jeszcze w tym roku) powinny wyjechać na tory w 2018 r. – twierdzi Jerzy Kriger.
W Wielkopolsce dawno skończył się czas zamykania nierentownych połączeń i ograniczania liczby kursujących pociągów. Przeciwnie – mieszkańcy, doceniając wysiłki samorządu województwa, coraz chętniej przesiadają się na kolej, tym samym zwiększając swoją mobilność i szanse na rynku pracy i nauki. Nowe inwestycje w infrastrukturę i tabor kolejowy są oczekiwane przez Wielkopolan, o czym świadczy regularne korzystanie z możliwości, jaką daje transport szynowy.
Marek Rokita