Dobre wychowanie i kształtowanie charakteru młodych to misja harcerstwa. Od stycznia działająca w naszym regionie chorągiew zaangażowana jest w pomoc najmłodszym mieszkańcom, realizując projekt „Wielopolskie podwórka”.
Gdy dzieci nie dorastają w ciepłym i bezpiecznym środowisku, ich życie staje się trudniejsze. Nie tylko gorzej radzą sobie w szkole, mają utrudniony start w dorosłość, ale narażone są też na liczne niebezpieczeństwa. Oprócz wsparcia systemowego, w naszym województwie z pomocą przychodzą im harcerze, realizując projekt „Wielkopolskie podwórka”. To przedsięwzięcie skierowane do najmłodszych mieszkańców regionu, w szczególności wywodzących się ze środowisk potencjalnie zagrożonych wykluczeniem społecznym, które często postrzegane są negatywnie.
Dobra robota
Krzyś, Wojtek, Magda. Choć mieszkają niedaleko, poznali się dopiero w świetlicy. Do tej pory bezproduktywnie spędzali czas, kręcąc się po podwórkach. Teraz nie mają chwili na nudę. Raz w tygodniu pędzą do świetlicy, gdzie mogą uczestniczyć w grach integracyjnych i inspirujących zajęciach edukacyjnych. Otrzymują też specjalne wyzwania domowe, które wykonują wspólnie po lekcjach. Z niecierpliwością czekają na biwaki i wypady za miasto...
– Zauważyliśmy, że dzieci i młodzież ze środowisk zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym odczuwają silną potrzebę akceptacji i wsparcia, zarówno w sferze edukacyjnej, jak i społecznej. Młodzi bywają zagubieni, bez pomysłu na przyszłość. Wielu przeżywa trudne emocje i nie potrafi sobie z nimi poradzić. Podejmujemy kroki, aby rozbudować ofertę dla najmłodszych i dać im alternatywę, czyli stworzyć atrakcje, jakich młodzi potrzebują – mówi hm. Tomasz Kujaczyński, komendant Chorągwi Wielkopolski Związku Harcerstwa Polskiego. – Pomysł stworzenia podwórkowych świetlic „pożyczyliśmy” od kieleckiej chorągwi, która ma duże doświadczenie w wyciąganiu najmłodszych z bezczynności – dodaje.
Przedsięwzięcie ruszyło w styczniu br. W 55 miejscowościach Wielkopolski działa już 90 świetlic podwórkowych w formie placówek wsparcia dziennego. Powstały one w powiatach: złotowskim, pilskim, konińskim, leszczyńskim, ostrowskim, wrzesińskim, jarocińskim, poznańskim, wolsztyńskim, kępińskim, śremskim, tureckim, kościańskim, ostrzeszowskim oraz w Poznaniu. Placówki koordynowane są przez dwanaście Centrów Wspierania Świetlic Podwórkowych. W najbliższych tygodniach powstanie kolejnych dziesięć. Łącznie w ciągu dwóch lat z oferty skorzystać może blisko dwa tysiące dzieci! Każda świetlica prowadzona jest przez wychowawcę i wolontariuszy. Uczestnicy rekrutowani są w środowiskach potencjalnie zagrożonych wykluczeniem. Problemy rodziców, związane chociażby z utratą pracy, odbijają się na dzieciach, które często mają gorszy start niż ich rówieśnicy pochodzący z bardziej zamożnych rodzin. Często też doświadczają wielu problemów związanych z koniecznością ograniczania swoich potrzeb do minimum. Nie mogą pobudzać ani rozwijać swoich pasji i zainteresowań. Są też często odrzucane przez grupę rówieśniczą. Program świetlic został więc ukierunkowany na wspieranie ich i rozwijanie - tak potrzebnych w dorosłym życiu - kompetencji społecznych i obywatelskich.
– Pracujemy w małych grupach – maksymalnie piętnastoosobowych, dzięki czemu możemy dobrze poznać naszych podopiecznych, rozeznać, czego najbardziej potrzebują, w jakich obszarach trzeba wzmocnić ich kompetencje, jak pomóc im pokonać słabości, a czasem zwyczajnie porozmawiać – mówi hm. Tomasz Kujaczyński. - Działamy między innymi w oparciu o metodę harcerską, która zakłada służbę, czyli czynną, pozytywną postawę wobec świata i drugiego człowieka: braterstwo - przyjacielskie i serdeczne nastawienie wobec innych oraz pracę nad sobą, a więc nieustanne kształtowanie i doskonalenie własnej osobowości – podkreśla.
Dla uczestników projektu harcerze przygotowali szeroki wachlarz warsztatów edukacyjnych, muzycznych, plastycznych, w trakcie których mogą wyrażać własną ekspresję. Wiele pozytywnych emocji wśród najmłodszych budzą też zajęcia terenowe – rajdy i biwaki, na których mogą odpocząć od zgiełku miasta i sprawdzić się w polowych warunkach. Aby zwiększyć zaangażowanie najmłodszych w organizowane działania, harcerze za aktywność i dobrze zrealizowane zadania przyznają im specjalne odznaczenia. Zdrowe współzawodnictwo wzmaga emocje, zwiększa też motywację do działania. Ważnym elementem przedsięwzięcia są również spotkania z rodzicami mające zachęcić do budowania głębszych relacji ze swoimi dziećmi. W ramach projektu cyklicznie odbywać się będą także przeglądy artystyczne świetlic, podczas których podopieczni będą mogli się poznać, a wychowawcy i wolontariusze wymienić doświadczeniami.
Dobry start
„Wielkopolskie podwórka” pomocą objęły już ponad 1,2 tys. dzieci! Rekrutacja dalej trwa.
– Po kilku miesiącach widać, jak cenna i potrzebna to inicjatywa, zwłaszcza z punktu widzenia dzieci ze środowisk wiejskich i małomiasteczkowych, gdzie dostęp do wielu wydarzeń integracyjnych i kulturalnych jest utrudniony. Zarówno dzieci w wieku siedmiu, ośmiu lat, jak i nastolatkowie, chętnie uczestniczą w zajęciach. Z pasją angażują się także w działania międzyświetlicowe – rajdy i biwaki. Są pełne energii i otwarte – mówi Michał Kałużny, kierownik Centrum Wsparcia Świetlic Podwórkowych w Koninie, który pod swoją opieką ma jedenaście świetlic w dziewięciu gminach powiatu konińskiego, słupeckiego i tureckiego oraz w samym Koninie.
Harcerze są przekonani, że ich oferta nie tylko na chwilę zainteresuje młodych, ale trwale wzmocni ich poczucie wartości.
– Dobra zabawa w tym przypadku ma również charakter terapeutyczny. Część naszych podopiecznych być może zasili harcerskie szeregi, by własnym przykładem pokazywać rówieśnikom, że przy odrobinie chęci można obudzić w sobie człowieka pełnego radości i odpowiedzialnego za innych – zaznacza hm. Tomasz Kujaczyński.
Projekt, prowadzony przez Związek Harcerstwa Polskiego Chorągiew Wielkopolska, realizowany będzie do grudnia 2019 roku w ramach Poddziałania 7.2.2 Usługi społeczne i zdrowotne WRPO 2014+. Wartość przedsięwzięcia to ponad 6,1 mln zł, z czego dofinansowanie z UE wyniosło 5,2 mln zł.
Łukasz Karkoszka
