Tak się robi rewitalizację

Rewitalizacja jest szansą dla wielu miast. Wymaga przemyślanej strategii, kompleksowych działań i zaangażowania mieszkańców. Piła i Krobia przedstawiły skuteczny przepis na miejski sukces.

Działania rewitalizacyjne prowadzi obecnie ponad 60% polskich gmin. Duża część z nich finansowana jest ze środków UE. Według danych Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej na ten cel przeznaczono już ponad 5,9 mld zł dofinansowania z programów regionalnych.

Triki na skateplazie

Po unijne środki sięgnęła m.in. Piła. Dzięki dotacji, rewitalizacji poddano blisko sześć hektarów terenów w ścisłym centrum wokół rzeki Gwdy.

– Obszar ten przez lata był nieużytkiem. Zdegradowany i zapomniany szpecił przestrzeń miejską – mówi Piotr Głowski, prezydent Piły. – Dzięki wsparciu UE teren został oświetlony i objęty monitoringiem. Powstała zróżnicowana ogólnodostępna przestrzeń publiczna atrakcyjna dla mieszkańców w różnym wieku, o różnych potrzebach i różnym statusie społecznym – podkreśla.

W pierwszym etapie robót, zakończonym w 2020 r., wybudowano kładkę pieszo-rowerową, chodniki i ścieżki rowerowe. Dzięki temu powstał nowy trakt komunikacyjny łączący centrum Piły z lewobrzeżną częścią miasta. Zadbano również o tereny zielone, powstały miejsca piknikowe, mała architektura i infrastruktura do rodzinnej rekreacji. W sierpniu br. do użytku oddano nowoczesną skateplazę, służącą do wykonywania ewolucji na hulajnogach, deskorolkach, rolkach i rowerach bmx. Jest to jeden z największych tego typu obiektów w Polsce. Obok znajduje się także tor do jazdy na łyżworolkach. Wybudowano też dwa boiska, do piłki siatkowej i boisko wielofunkcyjne, a także postawiono urządzenia do uprawiania kalisteniki.

– Pilska skateplaza to jeden z najlepszych obiektów, na jakich miałem okazję trenować – mówi Kacper Szopieraj, instruktor jazdy na deskorolce. – Jest doskonale przystosowana do jazdy na deskorolce, rolkach, bmxie czy hulajnodze. Obiekt zmienił też podejście okolicznych mieszkańców do tego typu aktywności. Wcześniej deskorolka była kojarzona z wandalizmem, ponieważ skejci często jeździli w miejscach, które nie są do tego przeznaczone. Teraz mając tak dobrze przygotowaną infrastrukturę, nikt nie będzie szukał alternatywy – podkreśla.

Tereny nadrzeczne stały się atrakcyjnym miejscem do aktywnego spędzania czasu. Każdy znajdzie tu coś dla siebie.

– Trzeba przyznać, że była to jedna z bardziej wyczekiwanych inwestycji przez mieszkańców. Dawniej zniszczony teren, dziś jest miejscem codziennych treningów i spotkań młodzieży. Tętni życiem o każdej porze dnia, aż do późnego wieczora – zaznacza Piotr Głowski. – To nie koniec. Trwają już przygotowania do budowy dużego placu zabaw dla dzieci, kolejnego boiska sportowego, pola do gry w bule i pumptracku - toru do ekstremalnej jazdy rowerem. Powstanie także parking i zatoka autobusowa. Chcemy maksymalnie wykorzystać potencjał terenów, które dotychczas w większości były wyłączone z funkcjonowania i zdegradowane – podkreśla.

Całkowita wartość projektu „Rewitalizacja przestrzeni publicznej w Pile – tereny nadrzeczne rzeki Gwdy i północnej części wyspy miejskiej” to ok. 20,9 mln zł. Unijne dofinansowanie wyniosło ponad 12,5 mln zł.

Z mieszkańcami o problemach

Na podjęcie działań rewitalizacyjnych zdecydowała się też Krobia. Prace objęły m.in. utwardzenie ścieżek pieszo-rowerowych wzdłuż Rowu Krobskiego, przebudowę ulic w ścisłym centrum miasta i budowę Centrum Biblioteczno-Kulturalnego „KROB_KULT”.

– To bez wątpienia wielki sukces wszystkich mieszkańców, w szczególności tych, zaangażowanych w proces tworzenia Lokalnego Programu Rewitalizacji – mówi Marcin Krzyżostaniak, Naczelnik Wydziału Inwestycji i Gospodarki Przestrzennej Urzędu Miejskiego w Krobi. – Tworząc program przeprowadziliśmy spotkania z mieszkańcami, spacery studyjne i liczne rozmowy z urzędnikami i radnymi. Dzięki temu zdiagnozowaliśmy problemy, z którymi borykała się lokalna społeczność. Wśród nich były akty wandalizmu, przestarzała architektura, niska aktywność społeczna. Konsultacje z mieszkańcami prowadziliśmy również na etapie działań inwestycyjnych, bowiem od wielu lat działamy zgodnie z przyjętą zasadą: „Dla mieszkańców, z mieszkańcami i poprzez mieszkańców” – podkreśla.

Najbardziej spektakularnym działaniem rewitalizacyjnym była budowa centrum „KROB_KULT”, które do użytku oddane zostało w czerwcu br.

– To obiekt o nowoczesnym designie, otwartej przestrzenni, dużych przeszkleniach, w którym realizujemy wiele zadań na rzecz lokalnej społeczności w zakresie czytelnictwa, nauki, edukacji i kultury – zaznacza Marcin Krzyżostaniak. – Centrum służy też aktywności dzieci, młodzieży i osób wykluczonych społecznie. W najbliższym czasie planujemy udostępnić obiekt organizacjom pozarządowym i grupom nieformalnym. To dopiero część z działań rewitalizacyjnych, które realizujemy. Kolejne przed nami – dodaje.

Całkowita wartość projektu „Rewitalizacja społeczno-przestrzenna zdegradowanego obszaru Krobia Centrum” to ok. 17,4 mln zł. Unijne dofinansowanie wyniosło ponad 9,5 mln zł.

We wrześniu do użytku oddane zostało też Krobskie Centrum Usług Społecznych, które uzupełnia działania rewitalizacyjne prowadzone w gminie, a skierowane bezpośrednio do mieszkańców. Placówka powstała w budynku starej gazowni, gdzie przeprowadzono prace budowlane, remontowe i adaptacyjne. W ramach CUS działa Środowiskowy Dom Samopomocy, Dzienny Dom Pomocy oraz Klub Seniora z dwoma mieszkaniami chronionymi przeznaczonymi dla osób z niepełnosprawnościami i Centrum Wsparcia Opiekunów Faktycznych. Koszt inwestycji to blisko 4,5 mln zł, z czego ponad 1,6 mln zł stanowiło dofinansowanie z Funduszy Europejskich.