Nadanie nowych funkcji zaniedbanym miejscom, dzielnicom, budynkom czy kwartałom, wnosi powiew świeżości i nadzieję na zmiany. Z tego też powodu w Grodzisku Wielkopolskim dawny dworzec jest dziś nowoczesnym Centrum Ekonomii Społecznej.
Rewitalizacja – pomost między historyczną tożsamością miejsca a światem współczesnym. Dla wielu przestrzeni czy obiektów to jedyny ratunek, by nie popadły w ruinę i zapomnienie. W procesach rewitalizacyjnych liczy się jednak nie tyle odnowienie i modernizacja budynków, ile nadanie im nowych funkcji, tak by ponownie służyły mieszkańcom. Dlatego zrujnowane, industrialne obiekty coraz częściej przekształcane są nie tylko na miejsca służące artystom i kulturze, ale też na przestrzenie, w których prowadzonych jest wiele działań społecznych i edukacyjnych, integrujących lokalną społeczność. Tak dzieje się w Grodzisku Wielkopolskim.
Społeczny dworzec
Wybudowany pod koniec dziewiętnastego wieku dworzec kolejowy od kilku lat stał pusty. Niszczejący budynek przejęło miasto.
– Długo szukaliśmy pomysłu na jego adaptację – mówi Piotr Hojan, burmistrz Grodziska Wielkopolskiego. – Początkowo miała tam powstać nowa siedziba biblioteki, jednak gdy pojawiła się możliwość pozyskania unijnych dotacji na działania rewitalizacyjne, postanowiliśmy pójść w tym kierunku i połączyć zadania inwestycyjne ze społecznymi, skierowanymi do mieszkańców. Tak pojawił się pomysł stworzenia Centrum Ekonomii Społecznej – dodaje.
Budynek dworca przeszedł kapitalny remont. W piwnicy zorganizowano serwerownię, magazyny i pomieszczenia gospodarcze. Na parterze powstał obszerny hol, pełniący rolę przestrzeni wystawienniczej, sale szkoleniowe oraz Bar Dworcowy z zapleczem kuchennym. Na pierwszym piętrze mieszczą się między innymi sale rehabilitacyjna, animacyjna, dydaktyczna i pracownia komputerowa. Poddasze zaaranżowano na strefę sztuki. Do dyspozycji utalentowanych mieszkańców jest sala spotkań z artystami i pracownie terapii zajęciowej - rzeźby, ceramiki i malarstwa. Przed budynkiem powstała otwarta strefa aktywności dla dorosłych i dzieci. Obiekt oficjalnie otwarty został w połowie października.
– Dworzec znów będzie tętnić życiem – przyznaje Piotr Hojan. – Działać tu będzie: Klub Integracji Społecznej, Centrum Wolontariatu, Centrum Integracji Kulturalnej, Klub Młodego Rodzica, a także Spółdzielnia Socjalna „Dworzec” – dodaje.
Dostrzegając problemy społeczne, z jakimi mierzą się mieszkańcy okolicy, takie jak między innymi bezrobocie, ubóstwo, niski poziom edukacji, w budynku uruchomione zostaną różnorodne formy wsparcia dla poszczególnych grup społecznych. Działać tu będzie na przykład punkt poradnictwa indywidualnego, gdzie mieszkańcy będą mogli skorzystać z porad psychologa, terapeuty uzależnień, prawnika czy doradcy zawodowego.
– Grodziskie Centrum Ekonomii Społecznej to miejsce, które integrować będzie mieszkańców w każdym wieku. Jestem przekonany, że będzie się nieustannie rozwijać, tworząc coraz atrakcyjniejszą ofertę dla mieszkańców – zaznacza burmistrz.
Oprócz nadania nowych funkcji, dworzec nadal służy podróżnym oczekującym na przyjazd i odjazd pociągów czy autobusów.
– Na mapie Wielkopolski przybyło kolejne miejsce, które jest przykładem udanej i kompleksowej rewitalizacji. To wspaniała wizytówka regionu – mówił Marek Woźniak, Marszałek Województwa Wielkopolskiego w trakcie otwarcia Centrum. – Adaptacja dawnego dworca na potrzeby społeczne to bardzo sensownie przeprowadzony projekt, bo jak wiemy rewitalizacja to nie jest tylko poprawienie estetyki. Estetyka jest oczywiście ważna, zwłaszcza jeżeli dotyczy obiektów, które mają charakter zabytkowy, wpisany w przestrzeń miejską, ale niezwykle istotna, a może nawet ważniejsza, jest kwestia funkcji, jakie nadamy obiektowi. Tu udało się to znakomicie – podkreślał.
Całkowita wartość projektu „Przebudowa i adaptacja budynku po byłym dworcu PKP w Grodzisku Wielkopolskim w celu utworzenia Centrum Ekonomii Społecznej” to ponad 4,8 mln zł. Unijne dofinansowanie wyniosło ponad 3,7 mln zł.
Łukasz Karkoszka