O ochronie środowiska słyszymy dziś na każdym kroku. Mówią o niej eksperci, nauczyciele, politycy i samorządowcy. Wiemy, że klimat jest poważnie zagrożony, że należy go za wszelką cenę ratować, ze względu na zdrowie nasze i przyszłych pokoleń. Często zostajemy jednak z pytaniem – jak to robić? Na takie, i wiele innych, odpowiedzi znają edukatorzy ośrodków edukacji ekologicznej. Niedawno, taki obiekt, przy unijnym wsparciu, otwarto w Rychliku (gm. Trzcianka).
Tematy związane z ochroną środowiska są stałymi elementami debaty publicznej w krajach Europy i świata. Kwestie te regulują międzynarodowe dokumenty, strategie, konwencje i umowy. Niemal na każdym kroku jesteśmy nawoływani do poszanowania przyrody, ekologicznych wyborów i zmiany nawyków. Prosi się nas o segregowanie odpadów, oszczędzanie energii elektrycznej, wody, powstrzymanie się od nadmiernej konsumpcji, rezygnacji z prywatnego transportu na rzecz komunikacji zbiorowej… Wszystkie te działania wymagają od nas silnej motywacji oraz przekonania o ich słuszności i efektywności. I tutaj pojawia się bardzo ważna rola, jaką spełnia edukacja ekologiczna, prowadzona przez wyspecjalizowane instytucje. Jedna z nich, niedawno powstała w Rychliku.
Nowy ośrodek w starym sklepie
Rychlik to niewielka wieś położona w otulinie lasów i bezpośrednim sąsiedztwie doliny polodowcowej, przez którą przepływa rzeka Bukówka. Bliskość natury to największy atut miejscowości. Nic więc dziwnego, że tamtejszy samorząd od lat inwestuje nie tylko w ochronę środowiska, ale i rozwój infrastruktury rekreacyjnej. W marcu br., w budynku po dawnym wielkopowierzchniowym sklepie powstał Ośrodek Edukacji Ekologicznej, służący zarówno mieszkańcom, jak i odwiedzającym.
- Edukacja ekologiczna zajmuje coraz ważniejsze miejsce w walce o czyste i zdrowe środowisko. W końcu to w rękach młodzieży leży przyszłość naszej planety – przekonuje Łukasz Bagrowski, koordynator ośrodka. - Dzięki naszym staraniom zmienia się świadomość mieszkańców. Wielu dopiero u nas dowiedziało się po co sortujemy śmieci i jak robić to prawidłowo, czym jest recykling, albo jak postępować z odpadami. Zdobyta wiedza przekłada się na wymierne korzyści – dodaje.
Na 200 m2 stworzono m.in. salę konferencyjną, z ekranem, projektorem i nagłośnieniem. Jest również sala edukacyjna z pracownią komputerową wyposażoną w 13 stanowisk i biblioteczkę przyrodniczą oraz sprzęt: mikroskopy, plansze edukacyjne, mapy i tablice suchościeralne.
- Ośrodek jest otwarty dla wszystkich, którym bliska jest troska o środowisko – niezależnie od wieku czy miejsca zamieszkania. To miejsce przyjazne, gdzie możliwa jest integracja człowieka z naturą – zapewnia Łukasz Bagrowski. - Organizujemy warsztaty, wystawy, konferencje, seminaria, konkursy i lekcje. Do współpracy zapraszamy instytucje, stowarzyszenia, fundacje, ale również szkoły, przedszkola czy lokalnych przedsiębiorców – wymienia.
Wieś z natury
W działania ekologiczne, głównie edukacyjne, na terenie miejscowości, od wielu lat mocno angażuje się Stowarzyszenie Towarzystwo Przyjaciół Wsi Rychlik.
- Dzięki wiedzy, mieszkańcy mogą inaczej spojrzeć na otoczenie, w którym żyją. Potrafią nie tylko czerpać z natury, ale też jej pomagać i wspierać – przekonuje Agnieszka Warnkowska, prezeska organizacji. - Ważne jest dla nas życie w czystym środowisku, dlatego chcemy kształtować postawy odpowiedzialności za naszą planetę. Rychlik to nasza mała ojczyzna, o którą dbamy wspólnie – dodaje.
Stowarzyszenie organizuje warsztaty kulturowe, kulinarne, ekologiczne i prozdrowotne. Jak dotąd, było to możliwe wyłącznie w plenerze, w sezonie wiosenno-letnim. Dzięki nowemu ośrodkowi, działania będą trwały przez cały rok.
- Ośrodek stał się pewnego rodzaju narzędziem, które pomaga nam kształtować postawy proekologiczne mieszkańców. Dziś, o wszystkim można poczytać w internecie, jednak zupełnie inną rzeczą jest dotknąć, zobaczyć na własne oczy, samemu wyhodować roślinę. Właśnie takie możliwości daje nam ta nowoczesna przestrzeń – mówi Agnieszka Warnkowska. - Nasze działania są dla wszystkich: mieszkańców, przyjezdnych, starszych i młodszych. Ziemia to w końcu nasz wspólny dom i tylko od nas zależy, w jakim stanie oddamy ją przyszłym pokoleniom – dodaje.
Całkowity koszt projektu „Przebudowa budynku użytkowego na Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Rychliku, to kwota ponad 1 mln zł, z czego dofinansowanie w ramach WRPO 2014-2020 wyniosło przeszło 700 tys. zł.
Dominik Wójcik