Jeszcze kilka lat temu, jazda na rowerze była głównie formą rekreacji i służyła dbaniu o formę. Dziś jednoślad jest także prywatnym ekologicznym środkiem transportu. Na rowerze jeździmy, żeby załatwić codzienne sprawy, dojechać do pracy, szkoły, na randkę i spotkanie ze znajomymi. Spora w tym zasługa dróg rowerowych, które coraz gęściej powstają w naszym regionie. Inwestycje wspiera unijny budżet.
Kraje Unii doceniają od dawna zalety transportu rowerowego. Ze względu na walory komunikacyjne, ekologiczne, zdrowotne i ekonomiczne stał się on ważnym elementem mobilności w aglomeracjach. Korzyści można wymieniać długo. To m.in. rozładowanie ruchu samochodowego, zmniejszenie korków w godzinach szczytu, ale też czystsze powietrze. By wzmocnić trend, w Polsce potrzeba jeszcze więcej dobrze oznakowanych, bezpiecznych i komfortowych ścieżek rowerowych.
Nasz region uchodzi za miejsce idealne do jazdy na jednośladzie. Bogata przyroda, ciekawy krajobraz, mnóstwo lasów – to atuty Wielkopolski, o jakich najczęściej mówią rowerzyści. Z infrastrukturą też jest całkiem nieźle. Ścieżek i tras rowerowych nie brakuje. Najbardziej znany trakt to Wielkopolski System Szlaków Rowerowych, liczący 1500 km. Również włodarze małych gmin coraz częściej, sięgają do unijnego portfela, po środki na budowę tras rowerowych. Udaliśmy się w teren, żeby sprawdzić – jak ścieżki wykorzystywane są w praktyce.
Kolarskie tradycje inspirują
Pierwszy przystanek na trasie to Tarnowo Podgórne, niewielka gmina w powiecie poznańskim, w której budowa infrastruktury rowerowej ma spore tradycje. W 1951 roku powstał tu klub piłkarski GKS Tarnovia, a kilka lat później zorganizowano istniejącą przez trzy dekady sekcję kolarską, którą reaktywowano w latach 90, by w 2012 roku powołać do życia niezależny klub kolarski pod taką samą nazwą. Klub ma się czym pochwalić. Zdobył łącznie ponad 200 medali mistrzostw Polski. Z ostatnich sukcesów wymieńmy tylko złoty medal Mistrzostw Europy w sprincie drużynowym juniorek Julity Łagodzińskej czy brąz w Mistrzostwach Europy w kolarstwie torowym Filipa Prokopyszyna. Te i inne sukcesy zachęcają mieszkańców do jazdy na rowerze.
- Oczywiście zawodowi kolarze nie korzystają ze ścieżek rowerowych. Ze względu na rozwijaną prędkość byliby dużym zagrożeniem dla pozostałych użytkowników. Ścieżki powstają z myślą o wszystkich innych, którzy chcą i lubią jeździć na rowerze. Ze względu na bezpieczeństwo, taka infrastruktura jest bardzo ważna dla najmłodszych – mówi Piotr Broński, trener KK Tarnovia.
Tworzenie i rozwijanie infrastruktury do aktywnego wypoczynku jest jednym z priorytetów gminy.
- Docierały do nas prośby mieszkańców o stworzenie infrastruktury dla rowerzystów. Nie mogliśmy przejść obok tego obojętnie – mówi Tadeusz Czajka, wójt Tarnowa Podgórnego.
W ciągu kilku ostatnich lat gmina, korzystając z unijnego wsparcia, zrealizowała trzy projekty, które umożliwiły m.in. budowę ścieżek rowerowych.
- Łącznie powstało ponad pięć kilometrów tras, z których dziś chętnie korzystają całe rodziny. Docelowo chcemy, aby z każdego miejsca w gminie można było dojechać m.in. do parku wodnego Tarnowskie Termy, plaży nad Jeziorem Lusowskim czy Pałacu Jankowice – mówi wójt.
Nowe ścieżki stały się także odcinkiem… Tarnowskiej Gry Rowerowej, organizowanej wspólnie przez Gminę oraz Fundację Free Time.
- Impreza przeznaczona jest dla rodzin, które wyruszają na rowerach w trasę liczącą nawet 50 kilometrów. Spora jej część wiedzie ścieżkami rowerowymi, które są w pełni bezpieczne i komfortowe dla użytkowników w każdym wieku – mówi Bartosz Pyssa, prezes fundacji - Wydarzenie cieszy się dużą popularnością. W zeszłym roku uczestniczyło w nim prawie 100 osób. Kolejna edycja odbędzie się jesienią tego roku, oczywiście z zachowaniem wszelkich zasad bezpieczeństwa ze względu na epidemię – dodaje.
Dzięki projektowi zbudowano także kilka parkingów typu bike&ride oraz zakupiono cztery niskoemisyjne autobusy miejskie.
- Ograniczyliśmy emisję gazów cieplarnianych, które swoje źródło miały w spalinach samochodowych. Dostępna infrastruktura sprawiła, że wiele osób całą trasę do pracy pokonuje rowerem. Ci, którzy nie mają takiej możliwości, korzystają z parkingów bike and ride, gdzie mogą zostawić jednoślad i dalszą część podróży odbyć komunikacją publiczną. Nie mamy wątpliwości, że droga, którą podążamy, jest właściwa – zapewnia wójt.
Projekt: Rozwój niskoemisyjnej mobilności na terenie Gminy Tarnowo Podgórne poprzez rozbudowę sieci dróg rowerowych wraz z infrastrukturą
Koszt całkowity: ponad 1,1 mln zł
Dofinansowanie z WRPO: ponad 900 tys. zł
Projekt: Wspieranie strategii niskoemisyjnych przez budowę w Gminie Tarnowo Podgórne dróg dla rowerów wraz z oświetleniem oraz parkingami B&R"
Koszt całkowity: prawie 8 mln zł
Dofinansowanie z WRPO: prawie 3 mln zł
Projekt: Zwiększenie integracji różnych form transportu oraz poprawa dostępu do transportu publicznego na terenie gminy Tarnowo Podgórne poprzez inwestycje w infrastrukturę transportową i zakup taboru autobusowego
Koszt całkowity: ponad 8 mln zł
Dofinansowanie z WRPO: ponad 6 mln zł
Jak wyciągnąć ludzi z domów
Także gmina Kaczory, na północy województwa, oferuje różnorodne możliwości aktywnego wypoczynku. Tutejsza niewielka społeczność, licząca niecałe 8 tys. osób, może korzystać z boisk sportowych, placów zabaw, siłowni plenerowych czy krytej pływalni. Kolejnym naturalnym krokiem w uatrakcyjnieniu oferty rekreacyjnej gminy, była budowa ścieżek rowerowych.
- U nas nietrudno spotkać biegaczy, rowerzystów czy uprawiających nordic walking. Mieszkańcy lubią aktywny wypoczynek, a my staramy się dać im do tego jak najlepsze możliwości. Dlatego zdecydowaliśmy się na budowę ścieżek rowerowych – mówi Brunon Wolski, wójt gminy Kaczory.
Gmina zrealizowała trzy projekty, w których powstały ścieżki łączące Kaczory z okolicznymi miejscowościami: Morzewem, Śmiłowem, Piłą, Krzewiną i Dziembowem. Łącznie zbudowano 17 km tras. W ostatnich latach Gmina wybudowała trzy lokalne drogi, które również są wykorzystywane jako trasy rowerowe. Są to: droga Śmiłowo-Broda (ponad 3 km), droga Morzewo-Rzadkowo (prawie 2 km) oraz droga Kaczory-Dziembowo (ponad 3 km).
- Nie ukrywam, że chcieliśmy także „wyciągnąć z domów” tych, którzy do sportu nie byli wcześniej szczególnie przekonani. I udało się. Trasy, które już zostały otwarte, cieszą się ogromną popularnością. Widać na nich nie tylko rowerzystów, ale także rolkarzy – mówi wójt.
Rekreacja to jednak nie wszystko. Budowa ścieżek była obliczona także na inne potrzeby. Dzięki połączeniu Kaczor z Piłą czy Śmiłowem, wielu mieszkańców szybko i bezpiecznie może dojechać do pracy.
- W wolnym czasie uwielbiamy, z rodziną, wybrać się na rowerową przejażdżkę. Dlatego bardzo cieszymy się z rozwijającej się w naszej gminie infrastruktury rowerowej. To nie tylko wygoda, ale również bezpieczeństwo. Poza tym, w cieplejsze dni, zdarza nam się dojeżdżać na rowerze także do pracy. To idealne rozwiązanie dla nas, jak i dla środowiska – zapewnia rodzina Nowaków z Kaczor.
Projekt: Poprawa infrastruktury komunikacyjnej łączącej jednostki osadnicze Pilskiego OSI - budowa ścieżki rowerowej Kaczory-Krzewina-Dziembowo oraz budowa infrastruktury transportu publicznego - zatok autobusowych
Koszt całkowity: prawie 2 mln zł
Dofinansowanie z WRPO: ponad 1,5 mln zł
Projekt: Poprawa infrastruktury komunikacyjnej łączącej jednostki osadnicze Pilskiego OSI - budowa ścieżki rowerowej na odcinku Piła-Kaczory oraz budowa infrastruktury transportu publicznego - zatok autobusowych
Koszt całkowity: ponad 3 mln zł
Dofinansowanie z WRPO: ponad 1,5 mln zł
Projekt: Poprawa infrastruktury komunikacyjnej łączącej jednostki osadnicze Pilskiego OSI - budowa ścieżek rowerowych na odcinkach Kaczory-Śmiłowo, Kaczory-Morzewo oraz budowa infrastruktury transportu publicznego - zatok autobusowych
Koszt całkowity: ponad 2,5 mln zł
Dofinansowanie z WRPO: ponad 1,5 mln zł
Gęsta sieć
Na rozbudowę sieci ścieżek rowerowych zdecydowała się również, licząca niemal 30 tys. mieszkańców, gmina Szamotuły. Inwestowanie w infrastrukturę rowerową ma tutaj długie tradycje. Tutejsze trasy liczą ponad 32 km, co plasuje Szamotuły na 8. miejscu spośród 149 gmin Wielkopolski. Ich przeznaczeniem jest nie tylko umożliwienie mieszkańcom aktywnego spędzania wolnego czasu, ale także łatwiejszego przemieszczania się po okolicy, zachowując przy tym maksymalną dbałość o środowisko naturalne.
- Docierały do nas sygnały o potrzebie rozbudowy istniejącej sieci rowerowej. Jako gmina, zawsze pozytywnie reagujemy na tego typu głosy. Wspieraliśmy, wspieramy i będziemy wspierać mieszkańców w aktywnym spędzaniu wolnego czasu, a tworzenie kolejnych tras rowerowych idealnie wpisuje się w te działania – mówi Włodzimierz Kaczmarek, burmistrz Szamotuł. - Nie bez znaczenia są także względy środowiskowe. Promowanie korzystania z rowerów zamiast samochodów poprzez tworzenie odpowiedniej infrastruktury pomaga ograniczyć niską emisję i zanieczyszczenie powietrza – dodaje.
Przez ostatnie trzy lata, dzięki unijnemu wsparciu, zrealizowano trzy projekty, których celem była m.in. rozbudowa istniejącej już sieci rowerowej.
- Powstały dwa kilometry nowych tras. Dzięki tym inwestycjom udało się nam połączyć już istniejące szlaki w gęstą sieć liczącą ponad 32 km. Nowe odcinki, ze względu na swoje położenie, znacznie uatrakcyjniły ofertę kierowaną przez gminę Szamotuły do wielbicieli aktywnego wypoczynku w naszym regionie – mówi burmistrz.
Kiedy pogoda dopisuje, ścieżki aż roją się od rowerzystów.
- Wielu mieszkańców korzysta z nich dojeżdżając do pracy, co bardzo mnie cieszy. Nie brakuje również rodzin z dziećmi, które wspólnie spędzają czas. A wszystko to służy zarówno naszemu zdrowiu, jak i środowisku – zapewnia Włodzimierz Kaczmarek.
Projekt: Rozwój systemu ścieżek rowerowych oraz spacerowych, a także poprawa ich jakości – na terenie Miasta i Gminy Szamotuły
Koszt całkowity: ponad 1,5 mln zł
Dofinansowanie z WRPO: ponad 1 mln zł
Projekt: Wspieranie strategii niskoemisyjnych na obszarze Miasta i Gminy Szamotuły poprzez budowę Zintegrowanego Węzła Przesiadkowego w Szamotułach, Pamiątkowie i Baborówku wraz z infrastrukturą.
Koszt całkowity: ponad 4 mln zł
Dofinansowanie z WRPO: prawie 3 mln zł
Projekt: Zwiększenie integracji różnych form transportu wraz z poprawą dostępu do transportu publicznego poprzez rozbudowę systemu zintegrowanego węzła przesiadkowego na terenie miasta Szamotuły
Koszt całkowity: ponad 2,5 mln zł
Dofinansowanie z WRPO: ponad 2 mln zł
Wielkopolskie samorządy znów mają okazję zdobyć unijne dofinansowanie, m.in. na budowę dróg rowerowych! Do rozdysponowania jest ponad 46 mln zł. O szczegółach konkursu dotyczącego Obszaru Funkcjonalnego Poznania, można przeczytać tutaj. Natomiast informacje o konkursach dotyczących inwestycji w obszarze transportu miejskiego, dostępne są tutaj i tutaj.
Jeśli chcesz się dowiedzieć gdzie jeszcze w Wielkopolsce powstają ścieżki rowerowe, koniecznie przeczytaj artykuł „Rowery jadą tam, gdzie kiedyś pociągi. Powstają ścieżki rowerowe za unijne pieniądze”.
Dominik Wójcik
