Staranna diagnoza, szerokie konsultacje społeczne, dobry plan i śmiała realizacja połączona ze wsparciem środków unijnych – to przepis na udaną rewitalizację. Wielkopolskie gminy niejednokrotnie udowodniły, że jest im dobrze znany. Dziś metamorfozę przechodzi kolejne miejsce w regionie - niewielkie Kołaczkowo.
W Wielkopolsce znajdziemy sporo dobrych praktyk w zakresie rewitalizacji. Pisaliśmy już o Sierakowie, gdzie dawny kościół ewangelicki zaadaptowano na bibliotekę i muzeum. Pokazywaliśmy efekty rewitalizacji w Czempiniu. Tam, w miejscu dawnej Tlenowni, powstało centrum kultury, a miejskie planty zyskały nowe życie. Byliśmy również w Koźminku. Tamtejsza prawdziwa duma mieszkańców – przepiękny zespół pałacowo-parkowy z późnobarokowym dworem, otrzymał nowe, niezwykłe oblicze. Wspaniałą metamorfozę przeszło również centrum Ostrowa Wielkopolskiego. Wspólnym mianownikiem wszystkich tych inwestycji jest współfinansowanie działań z WRPO 2014-2020.
Pałac noblisty
Dziś zaglądamy do małego Kołaczkowa – jedynej gminy wiejskiej w powiecie wrzesińskim, gdzie o potrzebie przeprowadzenia szerokiej rewitalizacji mówiło się od dawna. Miejscowość o typowo rolniczym charakterze powoli acz systematycznie się wyludnia, podobnie jak inne gminy mierzy się z problemem starzejącego się społeczeństwa i odpływu ludności.
Z własnym skromnym budżetem, Kołaczkowo nie mogło sobie pozwolić na sfinansowanie rewitalizacji.
- Dopiero, kiedy pojawiła się możliwość dofinansowania ze środków unijnych, zaczęliśmy realnie przygotowywać się do działań – mówi Teresa Waszak, wójt gminy. – Bardzo uważnie przyglądaliśmy się doświadczeniom rewitalizacyjnym innych gmin Wielkopolski. Zaczęliśmy od stworzenia Lokalnego Programu Rewitalizacji, w którym zebraliśmy pomysły na odnowę najbardziej zdegradowanego terenu gminy – dodaje.
Obszarem działań stało się centrum Kołaczkowa. W niewielkiej odległości od siebie znajdują się tam bowiem urząd gminy, zabytkowy Pałac Reymonta, ośrodek zdrowia, przedszkole i Ośrodek Wspomagania Dziecka i Rodziny. Wszystko w otoczeniu parku.
- Przygotowany w murach urzędu program rewitalizacji, szeroko konsultowaliśmy z mieszkańcami. Mieszka nas tu około sześciu tysięcy, ale każdy pełnoletni mógł wyrazić swoje zdanie, podzielić się przemyśleniami i zaproponować własne rozwiązania. Naszym nadrzędnym celem jest w końcu spełnienie społecznych oczekiwań, więc zaangażowanie mieszkańców było koniecznością. W przeciwnym razie, nasze działania nie miałyby sensu – przekonuje wójt.
Ze względu na ograniczony budżet i racjonalne gospodarowanie środkami, projekt realizowany jest etapami. W pierwszej kolejności zajęto się Pałacem Reymonta.
- Duma naszej gminy, powstała w XIX wieku. Przez krótki czas mieszkał tam Władysław Reymont. Właśnie w tym okresie otrzymał Nagrodę Nobla – mówi Teresa Waszak. - Po wojnie obiekt pełnił różne funkcje. Obecnie jest m.in. siedzibą ośrodka kultury, gdzie znajduje się izba pamięci poświęcona wybitnemu pisarzowi – dodaje.
Pałac, choć wykorzystywany na cele kulturalne, najlepsze lata ma już za sobą. Dlatego stał się celem pierwszego etapu rewitalizacji. Powstał w nim klub seniora, z którego każdego dnia korzysta kilkanaście osób.
- Obecnie trwają ostatnie prace nad stworzeniem w pałacu kina społecznościowego. Będzie niewielkie, tylko na 20 miejsc, ale i to znacznie poszerzy ofertę ośrodka kultury – mówi wójt. – By zwiększyć dostępność wyremontowaliśmy taras i wykonaliśmy podjazd dla osób z niepełnosprawnościami. Ważne było dla nas, aby nowoczesne rozwiązania połączyć z poszanowaniem tradycji i historii tego miejsca. Jestem przekonana, że się udało, choć to nie koniec zmian – dodaje.
W ramach drugiego etapu rewitalizacji, remontowi poddano również przedszkole, znajdujące się w sąsiedztwie.
- Stara, zdegradowana placówka przywodząca na myśl czasy PRL, prezentuje się z każdym tygodniem coraz atrakcyjniej. Podniesienie standardu technicznego budynku stworzy lepsze warunki do edukacji naszych dzieci oraz pracy kadry pedagogicznej – dodaje.
To nie koniec
Planów jest znacznie więcej. Kiedy tylko uda się pozyskać dalsze środki, zagospodarowany zostanie teren wokół przedszkola i urzędu gminy, powstanie nowoczesne oświetlenie alejek parkowych, a dach na Pałacu Reymonta – zostanie wymieniony. W dalszych planach jest również modernizacja boiska sportowego w parku i budowa ścieżki rowerowej, która umożliwi swobodny dostęp do zrewitalizowanego terenu z najdalszych zakątków gminy.
Mieszkańcy doceniają wykonywane inwestycje wiedząc, że mają w tym swój udział.
- Dla nas wszystkich, Kołaczkowo to mała ojczyzna. Musimy o nią dbać – mówi Ilona Orakowska. - Bardzo cieszą mnie wykonane inwestycje. To wszystko przybliża nas do realizacji celu, do którego dążymy wszyscy – aby żyło nam się tu lepiej. Jestem szczęśliwa, że żyję w piękniejącej okolicy, dlatego dziękujemy za otrzymane wsparcie – dodaje.
Całkowity koszt projektu „Modernizacja budynku przedszkola oraz Pałacu Reymonta wraz z otoczeniem w ramach programu rewitalizacji gminy Kołaczkowo” to kwota niemal 2 mln zł z czego unijne dofinansowanie w ramach WRPO 2014-2020 wyniosło prawie 1,8 mln zł.
Dominik Wójcik