„Europa bliżej obywateli” to jeden z celów Unii Europejskiej na najbliższe lata. A rewitalizacja Wielenia (jak najbardziej) wpisuję się w te założenia.
- Kompleksowy projekt rewitalizacji Wielenia, składający się z 4 inwestycji ma nie tylko wymiar lokalny, ale także europejski – spełnia on bowiem wszystkie kryteria inicjatywy pod nazwą „Nowy Europejski Bauhaus”, ponieważ łączy design, ekologię, zrównoważone przemiany, podnosi jakość przestrzeni publicznej, dostępność społeczną czyli bezpośrednio wspiera realizację „Europejskiego Zielonego Ładu” – mówi Maria Galewska z Komisji Europejskiej.
Także władze regionu priorytetowo traktują rewitalizację. W swoim budżecie unijnym (w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020, czyli WRPO 2014-2020) przeznaczono na ten cel ponad 551 mln zł (około 400 mln zł to dotacje, reszta to pożyczki z instrumentu JESSICA 2).
- Samorządy, które zdecydowały się na realizację projektów rewitalizacyjnych, wiedzą, że to był odważny krok w stronę budowania nowej, jakości usług społecznych i relacji z mieszkańcami – mówi marszałek Marek Woźniak. - Bo rewitalizacja to nie tylko zmiany wizerunkowe (placów czy ulic), ale przede wszystkim w centrum zainteresowania stawia się człowieka. Podstawą jest pobudzanie go do działania i aktywne włączanie w zmiany społeczne. I to dzieje się również w Wieleniu – podkreśla.
Droga
Kluczem do udanej rewitalizacji było zapoczątkowane w 2016 roku opracowanie Lokalnego Programu Rewitalizacji na lata 2017- 2023 „Dwa obszary, jedna wizja rewitalizacji części Wielenia”, który również otrzymał wsparcie z UE. Dokument powstawał w ramach szeroko prowadzonych konsultacji społecznych. Wskazano obszary, które kwalifikowały się do przeprowadzenia rewitalizacji, z uwzględnieniem określonych zakresów prac oraz wskaźników.
Program rewitalizacji był niezwykle ambitny, zakładał bowiem inwestycje w kilku najbardziej zdegradowanych (społecznie i gospodarczo) miejscach miasta. Skąd wziąć na to pieniądze w skromnym budżecie gminy? W realizacji marzeń mieszkańców pomogły fundusze unijne zarządzane przez władze regionu. W 2017 roku został ogłoszony konkurs dotacyjny na projekty rewitalizacyjne ze wspomnianego WRPO 2014-2020. Nabór cieszył się ogromnym zainteresowaniem wśród samorządów. Wieleń zajął w nim wysokie, szóste miejsce.
– Wizja, determinacja władz Wielenia, współpraca na wielu szczeblach i stworzenie profesjonalnego zespołu urzędników było kluczowe w przygotowaniu dobrego wniosku i pozyskanie przez samorząd dotacji unijnej w wysokości 15,5 mln zł – wspomina wicemarszałek Wojciech Jankowiak. To było jedno z najwyższych dofinansowań, które w tamtym czasie zarząd województwa przyznał z puli rewitalizacyjnej. - Wiedzieliśmy, że projekt ma ogromny potencjał, i dzisiaj spacerując po Bulwarach Nadnoteckich oraz rozmawiając z mieszkańcami, wiem, że to była dobra decyzja. Wieleń od lat jest aktywny w pozyskiwaniu środków unijnych. Powiem więcej, to jeden z liderów w ostatnim 18-leciu członkostwa Polski w UE – dodaje wicemarszałek Jankowiak.
Efekty
Jak Wieleń wykorzystał swoją szansę? Bulwary Nadnoteckie, Nowe Miasto na nowo, Przystanek Edukacja i Mediateka to cztery inwestycje w czterech różnych miejscach w mieście, które łączy nie tylko historia, ale i rozwój. - Dotyczą one krajobrazu wokół nas, układów przestrzennych, sposobu gospodarowania, wytwarzania oraz spuścizny duchowej i stanowią o naszej tożsamości związanej z Małą Ojczyzną – mówi burmistrz Wielenia Elżbieta Rybarczyk. - Jesteśmy przekonani, że tam gdzie dba się o dobre kontakty międzyludzkie ustawicznie doskonaląc współpracę, gdzie również kultywuje się tradycje, wyzwala się aktywność społeczna i gospodarcza we wszystkich dziedzinach życia. Prowadząc zadania inwestycyjne, Gmina zastosowała montaż różnych źródeł finansowania, co pozwoliło na szybsze i kompleksowe rozwiązanie dotychczasowych problemów i utrudnień. Natomiast już widzimy w obszarach rewitalizowanych aktywność podmiotów prywatnych, podejmujących własne inicjatywy. Działania te są potwierdzeniem słusznie podjętych decyzji samorządowych, bo nie chodzi tu tylko o inwestycje gminne. Miejsca przecież tworzą ludzie... Dlatego właśnie mówimy, że rewitalizacja jest drogą rozwoju społeczno-gospodarczego - dodaje burmistrz Wielenia.
Już otwarte
Trzy spośród czterech modułów projektowych służą już mieszkańcom. Nowe Miasto w Wieleniu, od 19.09.2020 r. na nowo eksponuje funkcje społeczno-gospodarcze w nawiązaniu do aktualnych potrzeb oraz do historii i najlepszych czasów związanych z tym miejscem (druga połowa XVII w.). Powstała tu publiczna przestrzeń funkcjonalna, która obejmuje m.in.: nowoczesne oświetlenie, drogi, parkingi, przystanek autobusowy, targowisko miejskie, miejsca rekreacyjne i historyczne. Nowe Miasto ma charakter wielofunkcyjny. Może być wykorzystane na różnego rodzaju przedsięwzięcia gospodarcze, promocyjne, rekreacyjne oraz edukacyjne. Obok środków finansowych z WRPO 2014-2020, zaangażowano środki własne oraz pozyskano dofinansowanie z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014- 2020. Nowe Miasto zachowując urodę i historię miejsca, na nowo stało się nowoczesnym i praktycznym centrum miasta, które w połączeniu z Bulwarami Nadnoteckimi oraz z „Przystankiem Edukacja” stwarza atrakcyjne warunki do rozwoju turystyki, agroturystyki, handlu, usług i rekreacji.
„Przystanek Edukacja” w Wieleniu (otwarty 16.07.2022 r.) zaplanowano w środku miasta, przeszklony pawilon, dziedziniec z tarasem i przestrzenią wielofunkcyjną (ekran projekcyjny, tablice informacyjne, trybuny) pozwala na działania społeczno-kulturowe, które w bezpośrednim sąsiedztwie mocno uczęszczanej drogi, sprzyjają aktywizacji kulturalnej, integracji mieszkańców oraz przywróceniu funkcji lokalom gastronomicznym i usługowym. „Przystanek Edukacja” to nie tylko kawiarenka, ale i centrum informacji turystycznej oraz punkt “Przedsiębiorczy Wieleń”. Inwestycja jest nowoczesną klamrą spinającą Stare i Nowe Miasto przy zachowaniu układu urbanistycznego Wielenia wpisanego do rejestru zabytków. “Przystanek Edukacja” integruje i angażuje społeczeństwo stając się atrakcyjnym miejscem do odwiedzania i wypoczynku.
Najnowsza inwestycja to Bulwary Nadnoteckie (otwarte 13.07.2022 r.) eksponują zasoby charakterystyczne dla Doliny Noteci - park ornitologiczno - przyrodniczy, roślinność nadnotecką oraz ścieżkę historyczną. Bulwary Nadnoteckie (484 m.b.) z umocnionym nabrzeżem rzeki Noteć, która jest odcinkiem międzynarodowej drogi wodnej E70, dają możliwość cumowania jednostek pływających. Ciągi pieszo- rowerowe, nowoczesny plac zabaw, przestrzeń publiczna oraz wykorzystanie zasobów turystyki wodnej tworzą spójny kompleks do rekreacji, edukacji i rozwoju turystyki aktywnej.
Miejsce to, poprzez swoją wyjątkowość, jest atrakcyjne i stanowi atut w promocji Gminy Wieleń podkreślając jej wysoki poziom potencjału turystycznego, w tym bogactwo walorów przyrodniczo - krajobrazowych, a także kulturowych. Bulwary otwierają nowe przestrzenie do powstania bazy gastronomiczno-noclegowej jak i mają wpływ na rozwój niezbędnej infrastruktury umożliwiającej wypoczynek na terenie całej Gminy. Dolina Noteci to miejsce dla każdego. W sąsiedztwie Bulwarów, jako ich przedłużenie, znajduje się Przystań Wodna “Łazienki”. Tu wybudowano wiatę turystyczną oraz zamontowano pomost pływający z dofinansowaniem Zarządu Wojewódzkiego - Departamentu Sportu i Turystyki.
- Tu nad rzeką wszystko się zaczęło … Tak jak na początku, tak i teraz trzeba nam zwrócenia się w kierunku rzeki. Jak pokazuje historia, ilekroć miasto odwracało się od rzeki, traciło na tym. Dziś Noteć z pełną infrastrukturą techniczną, rekreacyjną oraz edukacyjną łączy dwa brzegi, jest centrum miasta, które staje się przez to niezwykłe i atrakcyjne dla mieszkańców, turystów oraz przedsiębiorców – mówi Elżbieta Rybarczyk burmistrz Wielenia.
Czeka na otwarcie
Na październik 2022 r. zaplanowano otwarcie Mediateki. Zadanie to zostało zaplanowane na bazie budynku będącego pierwotnie oborą w historycznym zespole dworsko – folwarcznym Arntowo. Jest to ostatni budynek w tym zespole, który jak dotąd nie był remontowany. Adaptowany obiekt składa się z 5 modułów: Kina za rogiem, Biblioteki XXI wieku, Pracowni Nowoczesnych Technologii, Centrum Współpracy Wielopokoleniowej oraz Centrum Wspierania Rodziny (z gabinetem psychologa) oraz kawiarnią, pomieszczeniami administracyjnymi, socjalnymi i technicznymi. Kino poszerzy dostępną ofertę kulturalną. Przystosowanie obiektu dla osób niepełnosprawnych pozwoli wszystkim mieszkańcom miasta i gminy brać udział w życiu kulturalnym. Pracownia Nowoczesnych Technologii poszerzy ofertę edukacyjną Zespołu Szkół w Wieleniu, który ma swoją siedzibę w sąsiedztwie historycznego dworu. Dzięki Centrum Współpracy Wielopokoleniowej mieszkańcy będą mogli realizować własne pomysły służące lokalnej społeczności. Doradztwo psychologiczne skierowane będzie do opiekunów i rodziców.
Mieszkańcy zyskają nowoczesny i atrakcyjny obiekt, pozwalający m.in. na atrakcyjne spędzenie czasu wolnego.
Samorząd wspólnie ze społecznością lokalną świadomie wykorzystuje posiadane zasoby do ciągłego rozwoju miasta i gminy Wieleń. Poprzez interdyscyplinarne działania i pozyskane środki unijne w Wieleniu przeciwdziała się degradacji przestrzeni publicznej, zarządzając dziedzictwem i chroniąc jego wartości oraz zachowując je dla przyszłych pokoleń. Działania te łączą się z ustawiczną dbałością o nowoczesną, przyjazną i wielofunkcyjną infrastrukturę, sprzyjającą pobudzaniu rozwoju społeczno – gospodarczego całej gminy. Przed miastem i gminą Wieleń jeszcze wiele możliwości…
Odwiedziliśmy z kamerą Nadnoteckie Bulwary w Wieleniu. O szczegółach w magazynie "Zmieniamy Wielkopolskę".
Skrót odcinka - kliknij