Działanie 2.5 Zwiększanie odporności na zmiany klimatu i klęski żywiołowe
Nabór: FEWP.02.05-IZ.00-001/23 ( od 2023-08-01 do 2023-09-22 )

Działania dot. odtworzenia naturalnego ekosystemu mogą być jedynymi elementami projektu (bez działań uzupełniających o których mowa w części II B pkt. 6 Regulaminu wyboru projektów).

Pierwszy typ projektów w przedmiotowym naborze dotyczy terenów zurbanizowanych, w tym zwłaszcza miast, co oznacza, że działania realizowane w jego ramach powinny dotyczyć przede wszystkim miast lub terenów zurbanizowanych poza administracyjnymi granicami miast. Jeśli Wnioskodawca planuje realizować projekt np. na terenach wiejskich, to powinny one charakteryzować się takimi przekształceniami zabudowy i zagospodarowania terenu, które nadają infrastrukturze miejskiego charakteru.

Co do zasady działania realizowane w ramach 1. typu projektów powinny wynikać z MPA. Jednakże możliwa jest również realizacja projektów w miastach, które nie posiadają MPA, pod warunkiem przeprowadzenia inwestycji w sposób zintegrowany. Zintegrowane podejście oznacza zaplanowanie inwestycji z uwzględnieniem potrzeb różnych interesariuszy (np. zasięgnięcia opinii społeczności lokalnych, w tym grup defaworyzowanych, przedstawienia list poparcia dla projektu i jego zakresu itp.). Ponadto zintegrowane podejście oznacza, że pojedynczy projekt powinien stanowić odpowiedź na więcej niż jeden negatywny skutek zmian klimatu, tj. minimalizować nie tylko negatywny wpływ suszy czy fal upałów, ale także np. nawalnych opadów, utraty bioróżnorodności itp.

Koszty małej architektury są kwalifikowalne w ramach naboru jako elementy uzupełniające do głównego celu projektu, w limicie do 20% kosztów kwalifikowalnych. Wskazany limit oprócz małej infrastruktury obejmuje łącznie inne możliwe elementy uzupełniające, takie jak: działania informacyjno-promocyjne w zakresie podnoszenia świadomości ekologicznej ludności (w ramach  cross-financingu do 15% kosztów całkowitych projektu), działania w zakresie efektywności energetycznej oraz odnawialne źródła energii (OZE) – w ramach pomocy de minimis – mikroinstalacje do 50 kW.

Koszty związane z bieżącym utrzymaniem infrastruktury, takie jak prace wyłącznie o charakterze pielęgnacyjnym lub utrzymaniowym terenów zielonych są niekwalifikowalne w ramach naboru.

Tak, ciągi spacerowe z nawierzchni mineralnych mogą stanowić koszt kwalifikowalny, pod warunkiem, że ich budowa jest niezbędna do prawidłowego zagospodarowania wód opadowych na terenie miasta. Stworzenie wielopiętrowej kompozycji roślinności, pod warunkiem jej spójności z otaczającym krajobrazem i wpływu na redukcję efektu miejskiej wyspy ciepła oraz zwiększenia ilości wody zatrzymanej w miejscu opadu jest kwalifikowalne w ramach 1. typu projektów.

W przypadku realizacji projektu we wskazanej formule, możliwe jest zaplanowanie zadania dotyczącego nadzoru nad realizacją inwestycji budowlanej (inspektorzy nadzoru, zespół inżyniera kontraktu).

W ramach projektu nie można łączyć dwóch różnych typów działań. Ocena merytoryczna w zakresie przyznawania punktów odbywa się na podstawie odrębnych kryteriów dziedzinowych dla każdego z typów projektów.

Ocena kryterium „Działania sprzyjające neutralności klimatycznej” będzie dokonywana na podstawie przedstawionych informacji obejmujących planowane rozwiązania w zakresie efektywności energetycznej i wykorzystania energii z OZE, w tym obejmujące energooszczędne oświetlenie, oświetlenie wykorzystujące OZE itp. Dodatkowo wskazane jest przedstawienie zasadności przyjętych rozwiązań poprzez opisanie zastosowanych technologii/materiałów, które będą miały wpływ na neutralność klimatyczną – uniknięta emisja CO2 i tym podobne.

Uporządkowanie terenu porośniętego roślinnością uznaną za gatunki inwazyjne, stanowiące zagrożenie dla rodzimych gatunków drzew i krzewów stanowi koszt kwalifikowalny w ramach 1. typu projektów, gdy jest ono niezbędne w zakresie wprowadzenia nowej zieleni w zabudowę miejską. Zawracam uwagę, że każda wycinka drzew i krzewów powinna być uzasadniona pod kątem jej konieczności i wpływu na ochronę środowiska, w szczególności na spełnienie zasady "Nie czyń znaczących szkód" (DNSH).

W przypadku realizacji projektu np. w ramach typu 1., należy przedstawić opisy dla kryteriów merytorycznych wspólnych oraz dziedzinowych dla typu 1. Natomiast w odniesieniu do kryteriów merytorycznych dla typu 2. oraz typu 3. zasadnym będzie wpisanie „nie dotyczy”.

Kwalifikowanie rozbudowy kanalizacji deszczowej jest możliwe jedynie w przypadku, gdy taka potrzeba wynika z MPA lub jest uzasadniona zagrożeniem powodziowym, jednocześnie występując w powiązaniu z inwestycjami w zielono-niebieską infrastrukturę w projekcie.

Koszt gadżetów (takich jak np. breloki, kalendarze, kubki, parasolki itp.) oraz nagród w konkursach jest niekwalifikowalny w ramach naboru, ponieważ nie przyczynia się do zwiększenia świadomości ekologicznej ludności.

Działania takie, jak konferencja naukowa, spoty, organizacja konkursów (z wyłączeniem nagród), wystawy plenerowe, foldery i sadzonki na święto drzewa są kwalifikowalne w przypadku, gdy składają się na spójną w przekazie kampanię informacyjną dot. poprawy świadomości ekologicznej. Zasadniczo celem organizacji np. przywołanej konferencji, spotu czy wystawy, powinno być skupienie się na poszerzeniu w społeczeństwie powszechnej wiedzy np. na temat skutków postępujących zmian klimatu (doświadczanych nie tylko globalnie, ale również lokalnie), zasad obiegu wody w przyrodzie, czy też codziennych i możliwych do zastosowania przez każdego z nas zachowań zapobiegających jej nadmiernej utracie.